B8X72A voedingstrafo probleem? (Techniek Radio/TV)

door MvM @, Helmond, 21.04.2025, 21:39 (33 dagen geleden)

Hi

Ik ben nieuw hier, en sinds kort ook nieuw in de buizen radio hobby.
Ik heb een achtergrond in de elektrotechniek, maar geen ervaring met buizen, en elektronica zonder PCB's is nieuw voor mij. Leuk om dat te ontdekken :)

Ik heb een paar leuke (vind ik zelf dan) Philips radio's op de kop getikt die allemaal wat aandacht nodig hebben. Onder andere een F6X62A, B5X74A en B8X72A, en een los chassis van een F7X70A voor onderdelen.

Ik ben nu begonnen aan de B8X72A, en bij een ingangsspanning van 100V (d.m.v. een variac) meet ik al 295V over pin 3-7 van de EZ81. De netspannings instelling staat op 220V.
Er lijkt me dus iets mis met de trafo, een gedeeltelijke kortsluiting aan de primaire kant?
De 2 6.3V uitgangen geven wel de juiste spanning (3.1V uit bij 100V in).

Valt er nog iets te repareren aan zo'n voedingstrafo? Of is vervangen de enige optie?
En is dit type trafo (A3 143 010 denk ik dat er op staat) ook gebruikt in andere radio's?

Groeten, Marc

B8X72A voedingstrafo probleem?

door soundman2 @, Wouw, 21.04.2025, 22:31 (33 dagen geleden) @ MvM
Bewerkt door soundman2, 21.04.2025, 22:40

Ik weet niet waarom je tussen 3 en 7 van de EZ81, dat is tussen een anode en de kathode. Op de anodes mag maximaal 350 Volt staan. Dat betekent tussen pen 1 en 7 ca 700 Volt (alles bij 220Vin). De spanning op de kathode met je in het toestel t.o.v. aarde (meestal chassis) en is een afgevlakte DC spanning. Die spanning is ca 1,7 x de topspanning van de wisselspanning op een van de anodes.
\Volgens het schema moet dat ongeveer 300V zijn.
Een defecte of zwaar overbelaste trafo geeft nooit een hogere spanning af........

B8X72A voedingstrafo probleem?

door henkk @, Alkmaar, 21.04.2025, 22:33 (33 dagen geleden) @ MvM

Wat je meet klopt,de trafo is in orde.
De B8X72 heeft een seriebalanseindtrap die op ongeveer 300 volt werkt.
De gelijkrichting is 2 fasig en met alle verliezen meegerekend moet je ongeveer 2 keer 300 volt wisselspanning op de hoogspanningeswikkeling meten.
100 gedeeld door 220 maal 600 is 272 volt,kan onbelast nog wat hoger worden,dus wat je meet klopt precies.:-)

Henk

B8X72A voedingstrafo probleem?

door Peter1952 @, 21.04.2025, 22:33 (33 dagen geleden) @ MvM

Je meet over pen 3 en 7 van de EZ81. Dat is niet goed om zo te meten.
Pen 7 is een anode en pen 3 is de kathode. Als je daar tussen gaat meten, meet je verkeerd.
Je moet op pen 1 en pen 7 t.o.v. massa meten, dat is de wisselspanning uit de trafo. Die wordt gelijkgericht door de EZ81 en die gelijkspanning meet je op pen 3.
Als je tussen pen 7 en 3 meet, dan tel je een gelijkspanning bij een wisselspanning op. Daar komt die hoge spanning vandaan.
Zou er echt sluiting in de trafo zitten, dan wordt deze bloedheet.

Maar waarom meet je tussen pen 3 en 7?

Groeten,
Peter

B8X72A voedingstrafo probleem?

door MvM @, Helmond, 21.04.2025, 22:42 (33 dagen geleden) @ Peter1952

Typefoutje van mijn kant, ik bedoelde inderdaad pin 1 en 7, niet 3 en 7. Sorry

B8X72A voedingstrafo probleem?

door Ouwe Schipper @, Sassenheim, 21.04.2025, 23:27 (33 dagen geleden) @ MvM

Nix mis met die trafo....
Bij dubbelfasige gelijkrichting bestaat de hoogspannings wikkeling
uit twee helften. De verbinding tussen die twee is gewoonlijk de - pool
van de gelijkspanning. Tussen die twee anoden van de EZ 81 kan gerust
750 volt staan, de gelijkspanning zal zowat 350 volt zijn. Maar let òp:
Als een radio voor langere tijd niet in bedrijf is geweest zal de condensator
C1/C1a/C2 in geen beste conditie zijn. Gewoonlijk is dat een aluminium bus
met de vermelding 50 +50 +50 µF
Dat onderwerp komt regelmatig terug op dit forum en er zijn allerhande
methoden om dat probleem te verhelpen. De populairste methode is om het
toestel gewoon op het net aan te sluiten, alleen wèl in serie met een
gewone gloeilamp van zo'n 40 à 60 Watt. Die zal in 't begin nogal fel
branden maar meestal komt je radio na verloop van tijd tot leven
Nico

--
een kinderhand
is ook weer gauw leeg

B8X72A voedingstrafo probleem?

door MvM @, Helmond, 22.04.2025, 00:08 (33 dagen geleden) @ Ouwe Schipper

Ik gebruik zelf de variac om de spanning langzaam te verhogen, in plaats van de truc met de gloeilamp. Maar bij 145V (rms) wisselspanning uit de variac meet ik al 290V gelijkspanning op C1a. Dat lijkt me veel te hoog, toch?

B8X72A voedingstrafo probleem?

door Ouwe Schipper @, Sassenheim, 22.04.2025, 07:52 (33 dagen geleden) @ MvM

Je kunt nu nog allerlei andere metingen doen.
Een trafo met interne sluiting zou bij 145 volt al gaan stinken.
Om te beginnen zou ik een Ohmmeter op de netsteker zetten en dan
de spanningcaroussel in alle mogelijke standen zetten, tot je de
hoogste primaire weerstand meet- dat moet de 245 volt stand zijn.
Verder zou ik de EZ81 eruit trekken en dan de gloeispanning op de
andere buizen meten: 6,3 volt bij 230 volt netspanning.
De spanning tov aarde op de pennen 1 & 7 van de EZ81 zou zowat
300 volt ~ moeten zijn. Tussen die pennen onderling dus 600 volt
Als dat allemaal klopt is er niets mis met je trafo.
Ik verneem graag wat je resultaten zijn
Nico
PS ik heb een hekel aan het type EZ81, nare ervaringen mee gehad
N.

--
een kinderhand
is ook weer gauw leeg

B8X72A voedingstrafo probleem?

door Anton van den Oever @, Hazerswoude-dorp, 22.04.2025, 10:05 (33 dagen geleden) @ MvM

Je vergeet dat je onbelast meet, het toestel trekt vrijwel geen stroom omdat de gloeidraden (en dus ook de kathode) bij deze lage spanning nauwelijks op temperatuur komen.
m.vr.gr.
Anton van den Oever

B8X72A voedingstrafo probleem?

door Ouwe Schipper @, Sassenheim, 22.04.2025, 17:07 (33 dagen geleden) @ Anton van den Oever

Als er DC op de kathode van de EZ81 komt is die kathode warm genoeg
Dan lijkt 't me dat de andere kathoden ook warm genoeg worden.
Maar werkelijk functioneren doet 't toestel blijkbaar niet
Nico

--
een kinderhand
is ook weer gauw leeg

B8X72A voedingstrafo probleem?

door soundman2 @, Wouw, 22.04.2025, 20:00 (32 dagen geleden) @ Ouwe Schipper

Je kan ook veel te voorzichtig zijn met opstarten.Onderdelen die definitief defect zijn, redt je er niet mee, conclusies trekken door vermoedelijk foutieve metingen helpt ook al niet echt. Bij het opstarten van oude toestellen is het niet verkeerd om niet direct de volle netspanning onbegrensd aan te leggen. Het is gewoon zaak om ogen oren en ook de neus bij het opstarten te gebruiken. Transformatoren gaan niet zomaar stuk, De grens temperatuur is bijv ca 125 graden, dus die kunnen wel tegen een stootje. Eindbuizen die een positieve spanning op het rooster krijgen, krijgen rode wangetjes, maar dat is ook niet meteen dodelijk.
Het is dus gewoon zaak om gecontroleerd op te starten en goed op te letten en weten hoe het werkt en wat funest is. Een gloeilamp werkt veel beter als beveiliging als een variac. Bij een blijvende sluiting of een te groot verbruik zal deze blijven begrenzen, in tegenstelling tot een variac. Werkt het toestel nog wel normaal, dan zal de gloeilamp door de stroomafname minder gaan gloeien en loopt de spanning geleidelijk op.... Mocht er dan toch nog wat mis gaan en bijv een sluiting optreden, dan is de gloeilamp er als de kippen bij om weer als begrenzer te werken.

B8X72A voedingstrafo probleem?

door MvM @, Helmond, 23.04.2025, 01:09 (32 dagen geleden) @ MvM

Bedankt voor alle reacties, daardoor ben ik ondertussen wat verder gekomen.

Even wat eerste conclusies:
- de trafo is OK
- de hoge elco spanning komt doordat ik min-of-meer onbelast aan het meten was (zekering Z4 verwijderd)
- de radio toont wat tekenen van leven. Via de phono ingang krijg ik er muziek uit, maar het volume is laag, de geluidskwaliteit is nog niet oke, en er is redelijk wat 50Hz brom. Maar het is een goed begin.
- ik was inderdaad wat te voorzichtig :)


Ik had me niet gerealiseerd dat belast of onbelast meten van de elco spanning zo'n groot verschil maakt. Maar met de waardes van R50 en R46 (samen 250 ohm) geeft bijv. 200mA al een spanningsval van 50V.


Mijn volgende stap wordt om alle spanningen die in het schema staan te meten en controleren. Dat brengt me meteen bij de volgende vraag: wat is de specifieke stand (bijv. Phono of FM stand, volume minimaal of maximaal?) waarbij je dit moet meten?

B8X72A voedingstrafo probleem?

door Anton van den Oever @, Hazerswoude-dorp, 23.04.2025, 01:43 (32 dagen geleden) @ MvM

Dat brengt me meteen bij de volgende vraag: wat is de specifieke stand (bijv. Phono of FM stand, volume minimaal of maximaal?) waarbij je dit moet meten?

Ik heb het schema nu niet bij de hand maar dat staat vrijwel altijd aangegeven, meestal staan er dan 2 waarden met daarachter AM of FM.
Soms is 1 waarde schuin gedrukt.
Volumeregelaar meestal zodanig dat er iets te horen is.
Wat de spanningen betreft, houd rekening met een afwijking van ongeveer 20% wat vrij normaal is bij dit soort toestellen.
Lees ook eerst Tips & Truc's van dit forum.
m.vr.gr
Anton van den Oever

B8X72A voedingstrafo probleem?

door soundman2 @, Wouw, 23.04.2025, 09:29 (32 dagen geleden) @ MvM

Soms staan dubbele waardes aangegeven , vaak voor AM of FM bedrijf, omdat dan soms een extra buis in werking komt.
Voorts is een afwijking van 10% of meer gebruikelijk en niet verontrustend.

B8X72A voedingstrafo probleem?

door MvM @, Helmond, 24.04.2025, 00:24 (31 dagen geleden) @ MvM

Voor de volledigheid nog even de metingen van de trafo spanningen (bij 220V aan de ingang)

Tussen Pin 1 (of 7) van de EZ81 en ground: 325V
Gloeispanning: 6.33V

Op 230V zal het net iets meer zijn.


Vandaag nog wat meer metingen kunnen doen, in de FM-stand, op 220V. Zie de resultaten in onderstaand overzicht:
[image]

++ zou 280V moeten zijn volgens het schema, + zou 270V moeten zijn.

Een aantal spanningen zijn flink hoger dan ze moeten zijn. Bovendien heeft de spanning tussen B6 en B9 redelijk wat 50Hz:
[image]

Ik vermoed dat C69 niet meer helemaal fris is. Morgen weer verder :)

RSS Feed van deze thread
powered by my little forum