Aquarel met een vroege ontvanger (Techniek Radio/TV)

door Herm Willems @, Maastricht, 14.05.2022, 19:24 (710 dagen geleden)

Onlangs een ietwat aandoenlijk schilderijtje op de lijst getikt. Ik dateer het ergens tussen 1922 en 1924 omdat er zo te zien twee bolvormige helgloeiers op het afgebeelde toestel staan. Het zouden b.v. E, TM of R-lampen kunnen zijn, afhankelijk van het land.

Er zijn een paar eigenaardigheden te zien.

De twee op de grond liggende platen. Ik vermoed dat die in dit geval als aarde gebruikt werden, Marconi deed dat aanvankelijk ook zo. Maar... mogelijk hebben de platen in dit geval toch een andere functie?

Er is nergens een koptelefoon te zien. Of heeft het jongetje er een op? Maar dat lijkt niet het geval te zijn als ik heel goed kijk.

Er lopen twee draden of kabels naar het huis. Niet voor de voeding denk ik, want de batterijen zitten waarschijnlijk in het kastje dat onder het toestel staat. Mogelijk is er een verbonden met een niet zichtbare antenne? En gaat de andere naar een koptelefoon? Maar wie luistert daar dan naar? Zo te zien heeft de vrouw er ook geen op.

Maar mogelijk is het ook helemaal geen ontvangtoestel maar iets anders dat daar in de sneeuw staat.

En iemand een idee wat voor uniform de man draagt? Mogelijk zou dat ook nog iets over dit tafereel kunnen zeggen.

[image]

[image]

Aquarel met een vroege ontvanger

door Maurice ⌂ @, Dordrecht, 14.05.2022, 21:39 (710 dagen geleden) @ Herm Willems

Leuk natuurlijk maar geeft ook veel vragen.

Tekenaar mogelijk geen flauw idee wat hij moet optekenen.
Wel veel details toch.

Vraag waarom een veldwachter
Waarom buiten in de sneeuw op je knieën.
Draden naar binnen , maar kan ook zijn de sporen van wieltjes die onder het geheel zitten.
Dan zouden we nog steeds de antenne draad missen.
Kan zijn dat tekenaar die niet opgemerkt heeft of onnodig vond in de tekening.

Kortom wat gebeurt daar in de sneeuw , hoe zo ga je niet lekker binnen zitten.
Als dat ontrafelt is geeft dat weer meer duidelijkheid waarom er die veldwachter getekend is.

Vreemd.
Maar haal eens uit het frame, mogelijk dat achter op er een beschrijving van tafereel te vinden is.

--
"I haven't even turned this on to see if it works because as long as I don't it might"

Aquarel met een vroege ontvanger

door Herm Willems @, Maastricht, 15.05.2022, 09:31 (709 dagen geleden) @ Maurice

Goedemorgen Maurice, zal zeker het geval zijn geweest, dat de aquarellist geen idee had wat het was dat hij (moest?) afbeelden. Kreeg hij de opdracht om dat te doen? Of legde hij gedreven door persoonlijke interesse het tafereel vast? Mogelijk was hij de vader van het bikkeljongetje?

Sporen van wieltjes zijn het zeker niet. Ik heb er nog eens met mijn neus bovenop gezeten. Het zijn absoluut draden.

Ik was voornemens om het uit het lijstje te halen, maar het ding zit er met maar liefst... 23 spijkertjes in! En dat voor een lijstje van slechts 24 x 20. Tot op heden nog niet gedurfd dus, bang het lijstje te beschadigen.

Aquarel met een vroege ontvanger

door Ouwe Schipper @, Sassenheim, 15.05.2022, 06:26 (709 dagen geleden) @ Herm Willems

Lijkt me bijzonder onwaarschijnlijk dat dit een ontvanger zou zijn
De zo genoemde radiolampen zien er voor mij uit als regelknoppen,
misschien voor de stroomtoevoer naar die twee metalen (?) platen.
Om iets te ontdooien dat daar ònder zit? Die meneer in uniform zou
dan van een of ander 'nutsbedrijf' (zoals dat tegenwoordig heet)
kunnen zijn. Jochie in z'n korte broek in de sneeuw is wel Spartaans....
Nico

--
een kinderhand
is ook weer gauw leeg

Aquarel met een vroege ontvanger

door Herm Willems @, Maastricht, 15.05.2022, 09:54 (709 dagen geleden) @ Ouwe Schipper

Je hebt me wel op een spoor gezet Nico, misschien is het helemaal geen ontvanger zoals ik eerst veronderstelde. Maar dat de functie van de platen was om iets te ontdooien kan ik me niet voorstellen. In die tijd had je immers ook al verwarmingsspiralen. En die zijn veel effectiever om iets te ontdooien.

Of is het misschien een meetapparaat? Misschien is die man bezig de weerstand van de bodem ter plaatse te meten? Maar met welk doel dan? De aandrang om het toch uit het lijstje te halen, op zoek naar verborgen opschriften, wordt wel wat groter.

Toch denk ik dat het wel degelijk lampen zijn op het front. Ik heb er lang naar zitten kijken en ik kan er echt niets anders van maken.

En het feit dat het manneke dan weer wel een muts en sjaal draagt doet enigszins afbreuk aan zijn stoerheid. Maar mogelijk is daar ook wel een verklaring voor!

Aquarel met een vroege ontvanger

door hoedendoosch @, Amsterdam, 15.05.2022, 08:25 (709 dagen geleden) @ Herm Willems

Hallo Herm,

het is geen aquarel, maar een Lithografie. Mogelijk afkomstig uit een boek of tijdschrift. Misschien dat er op de achterzijde van het drukwerkje informatie staat over de herkomst ?

Pim.

--
En nao 't straevele ein bietje zônneschien.

Aquarel met een vroege ontvanger

door Herm Willems @, Maastricht, 15.05.2022, 09:36 (709 dagen geleden) @ hoedendoosch

Dankjewel Pim, weer wat geleerd! Van dichtbij kijkend zie ik nu inderdaad dat het geen aquarel is. Voor wat betreft de achterzijde van het blad, zie mijn reactie aan Maurice.

Aquarel met een vroege ontvanger

door Ad Zijlmans @, Made, 15.05.2022, 10:12 (709 dagen geleden) @ Herm Willems

Herm,

Het gaat hier denk ik om zgn. Grondtelegrafie. Zie..
https://nl.wikipedia.org/wiki/Grondtelegrafie

Voornamelijk gebruikt tijdens de eerste wereldoorlog. Systeem zou geschikt zijn om een paar 100 meter te overbruggen.

Ik kan me uit de jaren 60 een boek uit de plaatselijke bibliotheek herinneren met daarin interessante jongens-elektro experimenten. Bijvoorbeeld een elektrische zeepkist met startmotor en autoaccu, maar ook iets met grondtelegrafie.

Dat laatste heb ik toen met een buurjongen nog uitgeprobeerd.. 2 aardpennen met wisselspanning in de ene achtertuin, en 2 in de andere tuin naar de PU-ingang van een buizenradio. Helaas zonder resultaat. Onze kennis schoot natuurlijk te kort maar als ik er nu aan terug denk, hebben we waarschijnlijk vooral 50 Hz brom gehoord. :-)

Ik heb het bewuste boek nooit meer terug kunnen vinden. Mocht iemand weten om welk boek het gaat dan houd ik me aanbevolen.


Met vriendelijke groet,

Ad Zijlmans

Aquarel met een vroege ontvanger

door Ouwe Schipper @, Sassenheim, 15.05.2022, 10:33 (709 dagen geleden) @ Ad Zijlmans

Nou in déze opstelling zal dat niet zo best gewerkt hebben, met twee platen
zó dicht bij elkaar, op de sneeuw? Jouw Wiki- link vermeldt pennen die ìn de
grond geslagen werden en om enige bereik te krijgen zullen die op een flinke
afstand van elkaar moeten staan. En dan ook nog, nergens een koptelefoon?
Nico

--
een kinderhand
is ook weer gauw leeg

Aquarel met een vroege ontvanger

door soundman2 @, Wouw, 15.05.2022, 12:26 (709 dagen geleden) @ Ouwe Schipper
Bewerkt door soundman2, 15.05.2022, 12:39

In elektuur heeft een artikel gestaan over een Kobold aardtelefoon.
http://www.techniekvantoen.nl/wp-content/uploads/2018/07/UAEM-Kobold-Aardtelefoon.pdf
Hoewel ik dit artikel gevonden heb, is het niet het artikel wat ik bedoel. De elektuur heb ik zeker, maar het artikel moet ik ook terug kunnen vinden op het www. Komt er aan:-( .
Oeps, er zitten gloeidraadloze versterkerelementen in......

Aquarel met een vroege ontvanger

door Herm Willems @, Maastricht, 15.05.2022, 13:49 (709 dagen geleden) @ soundman2

Haha, gloeidraadloze versterkers waren er al vóórdat iemand ooit van radiolampen of torren had gehoord. Ze bestonden uit een spoel en een daardoor aangetrokken metalen plaatje. Daaraan was dan weer een koolstofstaafje verbonden dat tegen een ander metalen plaatje aan zat. Heb ik nog wel ergens een tekeningetje van, in een Frans radioblad uit vroeg jaren 20. Moet ik zoeken. Ik heb er lang geleden eens eentje nagebouwd en zowaar: het versterkte de output van de toongenerator! Wel herinner ik me nog dat het een sterke voorkeur had voor één frequentie, waarschijnlijk de resonantiefrequentie van het ding. Maar dat is voor telegrafie uiteraard geen enkel probleem. Telefunken maakte ze trouwens ook, ik meen rond 1910.

Aquarel met een vroege ontvanger

door Herm Willems @, Maastricht, 15.05.2022, 13:39 (709 dagen geleden) @ Ouwe Schipper

Misschien waren beide platen wel parallel geschakeld en ging de andere leiding via een kabel. Ik weet dat dat een van de manieren was waarmee geëxperimenteerd werd met grondtelegrafie. Was je tenminste al één draad kwijt!
Eind 19e eeuw werd er trouwens nog niet met een koptelefoon gewerkt, maar met morseschrijvers.

Aquarel met een vroege ontvanger

door Herm Willems @, Maastricht, 15.05.2022, 13:32 (709 dagen geleden) @ Ad Zijlmans

Dat is een interessante gedachte Ad, dank.
Ik weet dat men vroeger, zelfs nog voor WOI, al daarmee experimenteerde. Niet alleen via de aarde trouwens, ook via het water. De Engelse William Preece, hoofdingenieur van het British General Post Office, probeerde op die manier een telegrafische verbinding tot stand te brengen met een vuurtoren, omdat de kabel steeds kapot ging. Dat lukte echter niet heel erg goed.
Vandaar dat hij met de jonge Marconi in zee ging, die beweerde dat hij via de lucht een verbinding kon realiseren. Dat werd het begin van draadloze telegrafie.

Ik zal eens tussen mijn boeken snuffelen, mogelijk kom ik het boek tegen dat je bedoelt!

Aquarel met een vroege ontvanger

door Ad Zijlmans @, Made, 15.05.2022, 15:26 (709 dagen geleden) @ Herm Willems

Inderdaad Herm,

Deze methodes voor telegrafie via grond of water waren meteen achterhaald door de draadloze telegrafie van Marconi. Blijkbaar werden ze gedurende de 1e wereldoorlog toch weer even ingezet vanwege de situatie op het slagveld.

Zie onderstaande link die aangeeft dat een dergelijk apparaat werd ontwikkeld door Paul Boucherot (bij ons vooral bekend van de Boucherot-condensator) en in grote aantallen werd geleverd aan de geallieerde legers..
https://nl.frwiki.wiki/wiki/Paul_Boucherot

Zie verder ook het verhaal van Fons Vanden Berghen die een geweldige site heeft over de geschiedenis van de telegrafie. In zijn 2e boek wijdt hij een pagina aan "Telegrafie via de aarde" waar hij ook de inzet tijdens de 1e wereldoorlog bevestigt.
Omwille van copyright zal ik geen directe link naar het boek plaatsen, maar als je naar zijn site gaat, kun je het zelf inzien/downloaden. Het gaat om pagina 267..
http://www.telegraphy.eu/index.html


Met vriendelijke groet,

Ad Zijlmans

Aquarel met een vroege ontvanger

door Herm Willems @, Maastricht, 15.05.2022, 23:34 (708 dagen geleden) @ Ad Zijlmans

Dank voor de links Ad, Fons heeft idd veel lezenswaardigs geschreven over de diverse vormen van telegrafie. Ik heb zijn boek 'Telegrafie', voorzien van schitterende foto's van apparaten. Ook zeer informatief over deze materie is: Weltreich der technik, deel I, van Fürst.

Aquarel met een vroege ontvanger

door castafiore2010 @, Winsum (Gn.), 15.05.2022, 19:46 (709 dagen geleden) @ Herm Willems

Dit zou een ingelijste omslag van een tijdschrift kunnen zijn. Als het makkelijk uit de lijst te halen is kun je misschien op de achterkant gedrukte tekst ontdekken, die wat meer aanwijzing kan geven over de herkomst van deze afbeelding.

Aquarel met een vroege ontvanger

door Herm Willems @, Maastricht, 15.05.2022, 23:41 (708 dagen geleden) @ castafiore2010

De prikkel om het ding uit de lijst te halen om al doende hopelijk wat meer informatie over dit tafereel te ontdekken wordt gaandeweg sterker. Maar, zoals ik al in een eerdere reactie schreef, ben ik daar nog niet toe gekomen aangezien er nogal wat spijkertjes gebruikt zijn om het plaatje op zijn plaats te houden. Er zal nog wat tijd over heen moeten gaan.

Aquarel met een vroege ontvanger

door Eduard @, 15.05.2022, 22:29 (709 dagen geleden) @ Herm Willems

Dag Herm,

Mogelijk is het een toestel zoals mijn collega er een bouwde; een regelbare trafo verbonden met twee pieken. Die werden in de buurt van een composthoop in de grond gepriemd.
De trafo zorgt voor scheiding van het lichtnet. De 50Hz stroom in de bodem verplicht regenwormen naar de oppervlakte te komen. Mijn collega viste als hobby. De regenwormen waren bestemd voor zijn vishaak.

Vriendelijke groeten,

Eduard

Aquarel met een vroege ontvanger

door Herm Willems @, Maastricht, 15.05.2022, 23:50 (708 dagen geleden) @ Eduard

Hi Eduard, leuk, een relatief onbekende toepassing van elektriciteit in een ietwat triviaal kader, namelijk de vangst der vischen.
Maar ik denk dat dat in dit geval toch niet van toepassing is. In die tijd was het platteland namelijk nog vrijwel niet op het elektriciteitsnet aangesloten. Daarom maakte men daar toen ook nog gebruik van batterijtoestellen.

Aquarel met een vroege ontvanger

door Ouwe Schipper @, Sassenheim, 16.05.2022, 06:47 (708 dagen geleden) @ Eduard

In de winter, als er sneeuw ligt op bevroren grond
Zitten de regenwormen nogal diep onder de grond, in
een soort knoedel en kùnnen niet eens naar boven komen.
Los van de vraag of ze op die diepte iets merken van
deze trukendoos
Nico

--
een kinderhand
is ook weer gauw leeg

RSS Feed van deze thread
powered by my little forum