Rogers-Majestic, oscillatie MF (Techniek Radio/TV)

door gerard ⌂ @, Zeist, 11.01.2022, 13:57 (833 dagen geleden)

Op het moment werk ik aan een Rogers-Majestic radio die ik een paar weken geleden heb meegenomen uit Canada. Het schema heeft een paar dingen waar we als Europeaan vreemd tegenaan kijken, maar geen heel onbegrijpelijke dingen. Na het vervangen van de condensators en voorzichtig opstarten met serielamp speelde de hele boel redelijk dus alle essentiële onderdelen zitten erin en werken. Ook met het herstellen van de voorkeuzetoetsen heb ik al een veelbelovend beginnetje gemaakt.

[image]
Ik heb alleen een lastige oscillatie in het middenfrequent. De MF-buis 12B6M is ooit vervangen door een 12SK7 op een voetje (foto) en de detector/AF buis 12B6M door een 12Q8 met afschermhuls.

Er is oscillatie op de middenfrequent als ik de radio op MG zet, maar niet op KG. De oscillatie is heftiger als ik een langere antenne aansluit, en verdwijnt zonder antenne of met losgenomen topaansluiting van de mengbuis 20J8M. Daarom denk ik, dat het MF-signaal ergens wordt uitgestraald en door de antenne wordt opgepikt. Op het schema kun je zien, dat de radio geen MF-zeefkring aan de antenne-ingang heeft. Ik denk dat de antennekring op MG net genoeg MF doorlaat voor oscillatie en in de KG stand niet.

Mijn vraag is natuurlijk: hoe kom ik er nu achter wat er precies niet goed is en hoe los ik het op? Is mijn conclusie over de MF-oscillatie via de antenne plausiblel?

Het omkleden van de MF-buis met geaard zilverpapier maakt geen verschil. Ik heb ook gecheckt dat het verloopvoetje ook de afscherming (pin 1) goed doorvoert. Ook het omkleden van de mengbuis helpt niet. Is de hoop op herstel sowieso gering omdat de mengbuis is vervangen? Wat zijn de truuks om ongewenste MF-uitstraling op te sporen?

Het oscilleren van de MF heb ik vastgesteld door een hulpradio op 456kHz af te stemmen en ernaast te zetten. In de SSB stand geeft dit gefluit. Dat de uitstraling er is kan ik ook al merken omdat de hulpradio perfect de afgestemde zenders van de Rogers (MG en KG) weergeeft.

Rogers-Majestic, oscillatie MF

door Peter1952 @, 11.01.2022, 15:01 (833 dagen geleden) @ gerard
Bewerkt door Peter1952, 11.01.2022, 15:08

Wat al zowiezo niet goed is, is die lange roosterverbinding van de M.F. - buis. De originele buis had een top aansluiting voor het stuurrooster. Ik zou hier eerst maar een H.F.- regelpenthode in zetten met het stuurrooster op de top. Misschien kan je de verloopvoet dan ook wel weglaten als de aansluiting van de vervangende buis overeenkomt en anders de bedrading op de buisvoet aanpassen.
Wordt het M.F. wel voldoende onderdrukt na de detector? Als resten M.F. nog versterkt worden in de L.F. - trappen dan kan de boel flink gaan stralen. En dat gebeurt kennelijk ook, aangezien je de M.F. op een ernaast staand toestel kunt ontvangen.
Wat wel heel vreemd is dat er een soort terugkoppeling is in de M.F. trap. Misschien geeft dat met de andere buis moeilijkheden. Je kunt eens proberen die weg te laten.

Probeer eerst eens er achter te komen waar die straling vandaan komt.

Edit: Volgens het MK - buizenboek is er niet direct een vervanger voor de 12K7 die een topaansluiting heeft.
Ik denk dat je eerst een 12K7(M) moet bemachtigen, dan kan dat verloopvoetje en die lange roosterverbinding vervallen.

Groeten,
Peter

Rogers-Majestic, oscillatie MF

door Armand @, 11.01.2022, 15:21 (833 dagen geleden) @ gerard
Bewerkt door Armand, 11.01.2022, 15:26


Ik heb alleen een lastige oscillatie in het middenfrequent. De MF-buis 12B6M is ooit vervangen door een 12SK7 op een voetje (foto) en de detector/AF buis 12B6M door een 12Q8 met afschermhuls.

Volgens https://www.justradios.com/typeM.html en de vervanglijst van Canadian General Electric Company is een 12B6M te vervangen door een 12Q7GT, wel een afschermhuls aanbrengen.

Groeten, Armand

Rogers-Majestic, oscillatie MF

door Peter1952 @, 11.01.2022, 15:47 (833 dagen geleden) @ Armand

Gerard heeft het over een 12B6 als M.F.- buis, dit is echter niet juist, de 12B6 is een duo diode/ triode. Het schema geeft aan een 12K7. Dit is een regelpenthode.

Groeten,
Peter

Rogers-Majestic, oscillatie MF

door Armand @, 11.01.2022, 18:16 (833 dagen geleden) @ Peter1952

Gerard heeft het over een 12B6 als M.F.- buis, dit is echter niet juist, de 12B6 is een duo diode/ triode. Het schema geeft aan een 12K7. Dit is een regelpenthode.

Groeten,
Peter

Het gaat dan over de 12K7M, moeilijk te vinden buis maar die kun je vervangen door een 12K7GT, wel volledig afschermen dan.

Groeten, Armand

Rogers-Majestic, oscillatie MF

door henkk @, 11.01.2022, 16:09 (833 dagen geleden) @ gerard

Ik heb al meerdere keren meegemaakt dat dit probleem ook uit onverwachte hoek kan komen namelijk de ontkoppeling van de voedingsspanningen.
Bijvoorbeeld een aparte elco die in z'n eentje de voeding van het mf moet ontkoppelen,als die geen goede massa heeft staat deze ook te stralen.
Of een andere onderbroken of verkeerd aangesloten ontkoppelcondensator.
Kortom een klein hoekje,de buizen die erin zitten maken zolang ze redelijk geschikt zijn voor het doel niet zoveel uit.

Henk

Rogers-Majestic, oscillatie MF

door Marc Van De Voorde ⌂ @, Lievegem België, 12.01.2022, 09:41 (832 dagen geleden) @ gerard

Dag Gerard,

Heb een paar jaar geleden het fantastische idee gehad om een verloopstekker Noval naar Noval buisvoet te maken. Dit naar ik dacht op deze manier bovenkant chassis gemakkelijk metingen te kunnen uitvoeren... Voor de sommige metingen goed idee, maar de werking, problemen.
Ik zou zeggen, haal die verloopstekker er van tussen en gebruik een originele goede buis.
Best mogelijk dat het probleem opgelost is.
Mvg,

Marc

Rogers-Majestic, oscillatie MF

door Armand @, 12.01.2022, 11:02 (832 dagen geleden) @ Marc Van De Voorde

Ik zou zeggen, haal die verloopstekker er van tussen en gebruik een originele goede buis.
Best mogelijk dat het probleem opgelost is.
Mvg,

Klopt, dat is mijn ervaring ook.Is het oscilleren er dan nog, kun je verder zoeken.
Het probleem is dat die M buizen van Rogers 20J8M, 12K7M en 12B6M moeilijk te vinden zijn : Wim heeft ze niet, op Ebay ook niets en https://antiqueradiosandparts.com uit Canada ook niet.
Misschien Frans Donkers?
Eventuele vervangers voor 12K7M en 12B6M staan hier : https://www.justradios.com/typeM.html

Groeten, Armand

Rogers-Majestic, oscillatie MF

door Peter1952 @, 12.01.2022, 13:01 (832 dagen geleden) @ Armand

Je kunt natuurlijk ook de glazen uitvoering kiezen als je zelf een afscherming om de buis maakt.
Die waren ook in de handel.
De afkorting “M” achter een typenummer van een buis heb ik zelf nog nooit gezien.

Groeten,
Peter

Rogers-Majestic, oscillatie MF

door Armand @, 12.01.2022, 14:18 (832 dagen geleden) @ Peter1952
Bewerkt door Armand, 12.01.2022, 14:33

Je kunt natuurlijk ook de glazen uitvoering kiezen als je zelf een afscherming om de buis maakt.
Die waren ook in de handel.
De afkorting “M” achter een typenummer van een buis heb ik zelf nog nooit gezien.

Groeten,
Peter

Ze kwamen alleen voor in Canada van Rogers-Majestic.
De M achter het typenummer betekent "Metal spray shielded tube".
Te vergelijken met Europese buizen met een rode/grijze/gouden of zilverkleurige geleidende verf als afscherming.
Bijvoorbeeld :
[image] [image]

Groeten, Armand

Rogers-Majestic, oscillatie MF

door Peter1952 @, 12.01.2022, 15:00 (832 dagen geleden) @ Armand

Weer wat geleerd. Als je alleen aan de glazen uitvoering kunt komen kun je ze zelf misschien bespuiten met grijze geleidende verf.
Alleen iets verzinnen om de geleidende laag aan massa te leggen.

Groeten,
Peter

Rogers-Majestic, oscillatie MF

door Harm Klaassens @, Breda, 12.01.2022, 20:07 (832 dagen geleden) @ gerard

De gele draad die uit de middelfrequenttrafo komt en naar de voet van de buis loopt van een afscherming voorzien.

Rogers-Majestic, oscillatie MF

door gerard ⌂ @, Zeist, 13.01.2022, 15:53 (831 dagen geleden) @ gerard

Met de oscillatie heb ik nog weinig succes gehad, de kansrijkste tip is op 't moment die van Harm.

Dat de MF wordt uitgestraald is bepaald geen uitzondering. Met de Tecsun (die een lang LG bereik heeft) rond 455kHz kan ik van meerdere buizenradio's meeluisteren naar waar er op afgestemd is. Tot ongeveer een halve meter afstand werkt dit, bij de Rogers niet anders dan bij andere toestellen.

Ja, het mooist zou zijn een 12K7M te plaatsen, maar die M-buizen zijn zeldzamer dan goudvissen met een rijbewijs. De verwijzing naar de informatie over M-buizen vond ik wel heel interessant ook met betrekking tot de algemene geschiedenis van de radio.

Ik had overigens de MF-buis verkeerd vermeld, de originele MF-buis was de 12K7M dus niet de 12B6M, dat was de AF buis (ook vervangen).

Ik heb ook de ontkoppeling van voedingsspanningen gecheckt. In het schema is geen aparte ontkoppelcondensator voorzien, de MF retourstromen lopen gewoon via de voedingselco. Je ziet dat vaker bij goedkope radio's (AA5 of UUtje) en het zal vaak werken, maar is kwetsbaar tegen parasitaire weerstanden, uitstraling door de B+ bedrading of slechte HF eigenschap van elco's. Maar in de Rogers trof ik aan de MF trafo keurig een extra c-tje van 100n aan naar massa (vlak bij de katode) en zelfs een extra 100n hielp niet.

Het omringen van de buisvoetadapter met metaalfolie maakte ook niets uit evenmin als de hele MF buis in de folie zetten.

Maar na de tip van Harm heb ik wat provisorische afscherming rond die roosterleiding aangebracht:

[image]

Dit leek zeker wel enig verschil te maken in de hardnekkigheid van de oscillatie. Dus mijn volgende stap gaat worden, dit allemaal iets netter en strakker aan te brengen in de hoop dat het probleem helemaal verdwijnt.

Je ziet hier dat er nog een derde buis vervangen is, want de eindpit 50C6 is een 50L6 geworden.
Ook het idee van MF signaal in de LF-versterker kan ik nog bekijken.

Rogers-Majestic, oscillatie MF

door G.J.Eshuis @, N.O.Overijssel, 13.01.2022, 16:18 (831 dagen geleden) @ gerard

Als de buis binnen de beide MF-spoelkokers aan weerszijden van de buis valt, zou je misschien een U-vormig kapje kunnen maken dat op beide kokers aansluit en zo de buis compleet afschermt.
Desnoods van alu-folie en dan met een kleefbandje vastzetten om te testen.

Gerrit Jan

Rogers-Majestic, door ideeën heen...

door gerard ⌂ @, Zeist, 14.01.2022, 16:19 (830 dagen geleden) @ gerard

De oscillatie is nog steeds niet opgelost en zo langzamerhand ben ik een beetje door de ideeën heen.

Ik heb wat nettere afscherming aangebracht dan de provisorische van gisteren, maar dit heeft het probleem niet opgelost.
Om te kijken of het signaal doordrong in de LF versterker heb ik een 1n5 condensatortje over de volumepot gezet en dat had geen enkel effect.
Bij het eerdere vervangen van condensators was me opgevallen dat er aan de anode eindbuis een 20n condensator zat. Dat leek me wat veel en daar had ik een 2n2 gezet. Het geluid van de radio is een beetje schel. Nu heb ik de 20n weer even gezet want ik dacht misschien had iemand dat al aangebracht tegen de oscillatie, maar het had geen effect op de oscillatie.

Toch vind ik die hele oscillatie nog een beetje vreemd verschijnsel dat ik niet helemaal begrijp. Sluit ik een zeer korte antenne aan (halve tot 2m), dan is er geen oscillatie. De radio werkt dan prima en met de hulpradio vang ik het MF signaal op tot ongeveer een halve meter ver, dan is het weg. Pas als ik het eind van die 2m op mijn langdraad zet begint de ellende. Terwijl ik zou verwachten dat, als het komt door uitgestraalde en opgepikte MF, juist het antennedeel vlak bij de radio voor problemen zou zorgen. En ik verwacht ook dat door de langere antenne de versterking afneemt (AGC) zodat oscillatie juist minder wordt.

Op kortegolf is er totaal geen oscillatie en werkt de hele radio als een zonnetje.

Kortom, op de een of andere manier speelt de antenne in combinatie met de antennekring een essentiële rol in het oscilleren. Maar op een manier die ik niet begrijp en helemaal omgekeerd aan hoe ik het zou verwachten.

Is er iemand die het oscilleren via de antenne kan verklaren?

Rogers-Majestic, door ideeën heen...

door Andries van Dekken. @, Surhuizum, 14.01.2022, 17:30 (830 dagen geleden) @ gerard

Misschien helpt een zeefkring vóór de antenne aansluiting om te verhinderen
dat dit signaal de antenne kan bereiken.
Zo kan deze kring ,in tegenstelling tot normaal keren van buitenaf signaal nu in
reverse gebruikt worden.Moet natuurlijk wel op de MF frequentie worden afgeregeld.
And

--
Keapje 'n Erres, kinne jo werres

Rogers-Majestic, door ideeën heen...

door Sieme @, Niekerk, 14.01.2022, 20:35 (829 dagen geleden) @ gerard

Ik weet niet hoe de antennekoppeling met a.m.kring tot stand komt maar als dat met link spoel is
kan ik me voorstellen dat die met de capaciteit van de lange antenne serie resonant wordt op de m.f.
Reken op 10 tot 15 pF per strekkende meter.Korte antenne met die capaciteit extra zou dan ook in de fout moeten gaan,lijkt me een experiment waard,en zou te voorkomen zijn door een serie C-tje
m.v.g.
Sieme

--
het experiment heeft altijd gelijk

Rogers-Majestic, probleem gevonden en opgelost

door gerard ⌂ @, Zeist, 15.01.2022, 20:07 (829 dagen geleden) @ Sieme

Ziezo, dat probleem is ook weer uit de wereld, en het sein "A je to" kon dit keer gegeven worden dankzij de tip van Sieme. Door een kleine draaicondensator over de antenneingang te zetten, kon ook een korte antenne tot oscilleren worden gebracht. Conform de suggestie van Sieme bewijst dat, dat de oscillatie niet zozeer ontstaat door het oppikkend vermogen van de antenne, maar de resonantie. De ingangskring is nogal simpel uitgevoerd met een antennespoel.

Er lag nog een zakje met 15pF condensatortjes in mijn bakje, en de antenne aansluiten via twee ervan gaf geen problemen, aansluiten via drie ervan gaf weer oscillatie. Dus ik heb met de soldeerbout twee c-tjes (30pF) in de antenneaansluiting aangebracht. Dan hoop ik van verder gefluit af te zijn. Met een langdraadantenne kan ik nu aardig wat stations ontvangen.

Sieme heel erg bedankt!
En ook alle anderen die meegedacht hebben bedankt!

De netantenne wil ik bij dit toestel niet gebruiken. Ik vind het te onveilig om het massacircuit van deze radio met het lichtnet te verbinden. In 1939 vond men dat misschien in een 110V net acceptabel, maar ik heb de netantennedraad weggehaald.

Gerard.

Ik weet niet hoe de antennekoppeling met a.m.kring tot stand komt maar als dat met link spoel is
kan ik me voorstellen dat die met de capaciteit van de lange antenne serie resonant wordt op de m.f.
Reken op 10 tot 15 pF per strekkende meter.Korte antenne met die capaciteit extra zou dan ook in de fout moeten gaan,lijkt me een experiment waard,en zou te voorkomen zijn door een serie C-tje
m.v.g.
Sieme

Rogers-Majestic, probleem gevonden en opgelost

door Armand @, 16.01.2022, 05:53 (828 dagen geleden) @ gerard

Dan hoop ik van verder gefluit af te zijn.

Mooi dat het op die manier opgelost is.
Moest je het willen proberen met de vervangers 12K7GT en 12Q7GT (beide met topaansluiting, geen hulpvoetje nodig maar zorgen voor een afscherming) dan heb ik ze gratis voor jou.Wel verzendkosten vanuit België.
Ze zijn getest in een Emerson en Philco radiootje.
Ik hoor het wel.

Groeten, Armand

Rogers-Majestic, probleem gevonden en opgelost

door Andries van Dekken. @, Surhuizum, 17.01.2022, 14:18 (827 dagen geleden) @ gerard

Zag nu pas dat het schema in je beginpost staat.
Heb je de waarde van C32 ook gecontroleerd,lijkt me
ook een mogelijke veroorzaker van het oscilleren.
Normaal moet de antennelengte en daardoor de even-
tuele extra capaciteit geen invloed hebben op oscilleren.
Een radio moet met alle antennelengtes goed kunnen werken.
Anders zou de fabrikant dit wel moeten melden. :-)
And

--
Keapje 'n Erres, kinne jo werres

Rogers-Majestic, door ideeën heen...

door ruudtx @, 14.01.2022, 23:00 (829 dagen geleden) @ gerard

Het lijkt er toch op dat het MF signaal terukomt via de antenne en zo een feed back vormt.
Immers, niet op KG wegens te groot frequentie verschil maar wel op MG.
Een langere antenne pakt meer op en geeft een sterker MF signaal dus dat kan verklaren waarom het dan wel oscilleert en bij een korte antenne niet.
Vergelijk het met rondzingen van een microfoon bij een geluids installatie, hoe gevoeliger je het maakt hoe eerder het rondzingt.

Is het verschijnsel op de hele MG hetzelfde, dus kan het zijn dat hoe hoger de frequentie hoe minder kans op oscillatie. Anders gezegd gaat het goed met Paradijs op 1467 en mis bij Caroline op 648, dichter bij de MF frequentie?

Is het mogelijk om een sperfiltertje te maken bij de ant ingang, gewoon LC kringetje afgestemd op M freq.

Rogers-Majestic, door ideeën heen...

door Armand @, 15.01.2022, 06:38 (829 dagen geleden) @ gerard
Bewerkt door Armand, 15.01.2022, 06:49

Wat doet de radio met aangesloten netantenne?
Wel de stekker van alle storende toestellen uittrekken.
Heb je dan ook oscillatie op de MG?

Een sperfilter of serie C'tje bij gebruik van een langdraad antenne kan een oplossing zijn maar vind ik niet terug in het schema.
Dat wijst erop dat de radio ooit gewerkt heeft zonder extra filter of C'tje en moet het probleem toch ergens in de radio zitten.
Zijn alle massa verbindingen nog in orde?

Groeten, Armand

Rogers-Majestic, door ideeën heen...

door Andries van Dekken. @, Surhuizum, 15.01.2022, 11:33 (829 dagen geleden) @ Armand

De radio is niet meer in originele staat,andere MF buis en hulpvoet hiervoor.
Dan kun je dit probleem misschien tegenkomen en mag je inventief zijn,zoals
hetgeen ik heb vermeld.
And

--
Keapje 'n Erres, kinne jo werres

Rogers-Majestic, kan weer even mee

door gerard ⌂ @, Zeist, 17.01.2022, 17:26 (827 dagen geleden) @ gerard
Bewerkt door gerard, 17.01.2022, 17:43

De Rogers-Majestic 9M523 zit weer in zijn houten jasje.

[image]

De radio oscilleert niet meer, ontvangt op zowel midden- als kortegolf, geeft een mooi geluid zonder brom, en allevier de presets werken. Leuk is dat deze presets mechanisch werken, ze draaien daadwerkelijk de afstemcondensator in de gewenste stand en de afstemwijzer floept ook heel mooi in de goeie stand. Ik heb Paradijs, Jinx en twee huiszenders ingesteld.

Achterop de radio staat te lezen: 110V 65W. Echter het opgenomen vermogen is maar ruim 25W (gemeten). Best weinig, zeker als je bedenkt dat de gloeidraden al 21,6W lusten en de schaallamp 2W. Dan blijft er niet veel over voor B+.
Ik denk dat er weinig verliezen in de trafo optreden omdat de gloeidraden in het primaire circuit zitten! Hoewel het toestel een voedingstrafo heeft voor de hoogspanning, zitten drie gloeidraden in serie op de netspanning, twee op een aftakking daarvan, en de schaallamp ook weer rechtstreeks op 110V.

De kast heeft helaas wat beschadigingen en doffe plekken. Omdat dit hout in diverse tinten is, ook nog met goudopdruk erin verwerkt, is uitgesloten dat ik dat ooit met herlakken mooier krijg dan het nu is. Ik heb de kaalste plekken met schoensmeer behandeld, waarmee het in ieder geval al een stuk toonbaarder is geworden dan het was. Namelijk zo:

[image]

RSS Feed van deze thread
powered by my little forum