Maximum anodespanning in radio's (Techniek Radio/TV)
Dag allen,
Volgens betrouwbare bronnen is ergens in de jaren twintig om veiligheidsredenen de regel van kracht geworden dat de anodespanning (zonder ingangssignaal) in radio's voor huiselijk gebruik maximaal 250 Volt mocht zijn. Zie:
- Scanning our past from the Netherlands; Bernard Tellegen and the pentode valve
- 5. Radio Tube Research and Development at Philips, 1920-1945
De regel zou er dus volgens deze bronnen (mede) voor hebben gezorgd dat Philips (Tellegen) de pentode uitvond.
Op een Engels zusterforum heb ik de vraag gesteld of aldaar ook zo'n regel van kracht was, maar tot nu toe wordt daar ontkennend op gereageerd.
Weet iemand of bedoelde regel uit de wet, of een op de wet gebaseerde regeling voortvloeide? Of was het een 'zelf opgelegde' regel (met wellicht ook/vooral markt beschermende bedoelingen, dus om export naar Nederland te bemoeilijken)? Tegen dat laatste pleit dat de regel er eerst leek te zijn, en pas daarna (of zelfs daardoor) de pentode werd uitgevonden. Ik kan me ook niet goed voorstellen dat Philips eerst een poosje de uitvinding van de pentode geheim zou hebben gehouden om de regel met de concurrentie in Nederland (of zelfs breder?) af te spreken, om pas daarna de pentode te 'onthullen'. Het verhaal gaat zelfs dat toen Gilles Holst (directeur Philips NatLab) begreep dat de uitvinding van de pentode een feit was, hij samen met Tellegen letterlijk naar het octrooibureau is gerend om de vinding zo snel mogelijk geregistreerd te krijgen. Maar dat is mogelijk een wat geromantiseerd verhaal...
Groet,
Robert
Maximum anodespanning in radio's
door Oldtimer 
, Oegstgeest, 03.10.2020, 22:45 (1308 dagen geleden) @ Robert Gribnau
Volgens betrouwbare bronnen is ergens in de jaren twintig om veiligheidsredenen de regel van kracht geworden dat de anodespanning (zonder ingangssignaal) in radio's voor huiselijk gebruik maximaal 250 Volt mocht zijn.
Of was het een 'zelf opgelegde' regel.
Ik houd het op een interne ontwerpregel. Op grond daarvan lagen dan ook de specificaties van andere consumenten radio-onderdelen vast.
Denk bijvoorbeeld aan de max. werkspanning van condensatoren, de isolatie-eigenschappen van bedrading, buisvoeten enz.
Willem
Maximum anodespanning in radio's
door Ron Kremer 
, Groningen, 04.10.2020, 15:36 (1307 dagen geleden) @ Oldtimer
Ik houd het op een interne ontwerpregel. Op grond daarvan lagen dan ook de specificaties van andere consumenten radio-onderdelen vast.
Daar hou ik het ook op, of wellicht een 'uit de praktijk geboren regel'. Ik heb nooit ergens in m'n toch zeer uitgebreide documentatie gelezen dat 250V anodespanning uit veiligheids- en/of wettelijke voorschriften voortkomt.
Veel buistypen werken daarnaast op nog (veel) hogere spanningen maar die kom je in de doorsnee 'huis, tuin en keuken radio' niet tegen.
Vergelijk het met de boordspanning van 12 Volt in auto's (6 Volt kwam vroeger ook veel voor) door 6 loodcellen in serie te zetten. Waarom is niet gekozen voor 10 of 14 volt?
Laagspanningsvoorschriften, bijv. NEN1010, hebben nooit betrekking op losneembare (vanwege de stekker) apparatuur, daar komt die 250V dus niet vandaan.
Vr. groet, Ron
Maximum anodespanning in radio's
door Maarten Bakker , Haarlem / Delft, 04.10.2020, 00:29 (1308 dagen geleden) @ Robert Gribnau
Ik kan me alleen maar voorstellen dat dat een regel was voor toestellen met een los PSA. Die regel zou dan door de KEMA of andere relevante keuringsinstantie (als die al bestond) moeten zijn gehandhaafd.
Alternatief is dat het een eigen richtlijn was.
Maximum anodespanning in radio's
door gertjanrhe , Gooi, 04.10.2020, 08:23 (1307 dagen geleden) @ Robert Gribnau
In H1 van 'Scanning....' staat: 'Because of safety concerns, a new voltage standard was established for the amplifier tubes that were to be used in Philips appliances; namely, that high voltages could no longer be used. An anode voltage of a mere 250 V was considered too high.'
Hier wordt gesproken over 'a new standard' en over 'to be used in Philips appliances'.
Gegeven het feit dat Philips het standaardiseren in de elektronica wereld min of meer heeft uitgevonden, zoals Ford dat eerder bij de auto's deed, ga ik er van uit dat dit een interne eis van het concern was. Dit sluit aan bij de suggestie van Maarten.
Bedenk daar ook bij dat veiligheid naast aanraakveiligheid ook brandveiligheid bij dit soort apparaten betreft, en misschien wel primair betreft.
De tweede verwijzing naar DOS4EVER (prachtige site, lees ook het verhaal van de EF50!) brengt de suggestie dat het om 'regulations' gaat. Daar is wellicht een te algemene term of mogelijk zelfs verkeerde term gekozen.
De KEMA is in 1927 opgericht. Er waren, voor de oprichting daarvan, wel degelijk al wettelijke eisen aan elektrische inrichtingen. Of die ook voor de onderliggende toestellen van belang waren weet ik niet direct.
--
De techniek was in de jaren 40 veel verder dan menigeen zich bewust is
Maximum anodespanning in radio's
door soundman2 , Wouw, 04.10.2020, 11:58 (1307 dagen geleden) @ gertjanrhe
Radio's etc zijn feitelijk geen toestellen die door niet electronici geopend moeten worden, vanwege gevaarlijke spanningen. Een anodespanning is dan weer minder gevaarlijk, omdat het meestal gelijkspanning is, terwijl de netaansluitingen dodelijk kunnen zijn.
Als hoge anodespanningen niet mogen of mochten, dan hadden universeelontvangers nooit gebouwd mogen worden.
Zolang de behuizing gesloten blijft en de openingen niet te groot zijn, daar zijn normen voor en voor controle zijn daar een standaard tastvingers voor, is er weinig gevaar te duchten bij fabrieksontvangers.
Hoewel met de halfgeleidetrtechniek de spanningen in een apparaat vaak niet gevaarlijk meer zijn, buiten het voedingsdeel, is het tegenwoordig zo, dat de veiligheidsinstructies tegenwoordig een heel groot deel van de gebruiksaanwijzing beslaan en dat niet alleen om elke aansprakelijkheid af te wijzen.
Maximum anodespanning in radio's
door Ger Fust , Monnickendam, 04.10.2020, 12:47 (1307 dagen geleden) @ Robert Gribnau
Het zou natuurlijk ook kunnen dat een dergelijke richtlijn uit de VS komt, daar is in 1924 de Radio Manufacturers Association opgericht, kortweg RMA.
Sommige richtlijnen/normen zoals de kleurcode voor weerstanden, die wij nog steeds gebruiken,
werd in 1930 door de RMA gepubliceerd.
In 1950, na de invoering van de TV, werd het RTMA, o.a. bekend van 'het' testbeeld.
--
"Tubes are for Music, transistors are for TV and electronics in general"
Maximum anodespanning in radio's
door gertjanrhe , Gooi, 04.10.2020, 16:27 (1307 dagen geleden) @ Ger Fust
ik denk niet dat Philips in de beginjaren van RMA een harde aansluiting had, Philips heeft nog vele jaren in klare tekst de waarde op weerstanden geprint.
--
De techniek was in de jaren 40 veel verder dan menigeen zich bewust is
Maximum anodespanning in radio's
door Ouwe Schipper , Sassenheim, 04.10.2020, 16:22 (1307 dagen geleden) @ Robert Gribnau
In toestellen waar de luidsprekermagneet werd bekrachtigd door een spoel----
Die spoel diende dan vaak ook meteen als smoorspoel in de voeding....
Terwijl de buizen opwarmden kon dan de (onbelaste) voedingsspanning oplopen
tot meer dan 400 volt, op allerlei plaatsen in het toestel.
Dat is héél lang zo gebleven in allerlei merken; ook ná 1920
Nico
--
een kinderhand
is ook weer gauw leeg