MF-versterker probleem (Techniek Radio/TV)

door poonj ⌂ @, Goor, 05.04.2020, 11:52 (1453 dagen geleden)

Op het ogenblik ben ik bezig een ontvanger te bouwen met twee MF-trappen, of wel drie MF-bandfilters. Ik ben mij er terdege van bewust dat dit vragen om moeilijkheden is, maar ik probeer het toch. En problemen die zijn er dan ook, het fluit als vogels in het voorjaar.
Mijn vraag is nu, waar kan ik het beste afschermschotjes zetten, over de buisvoet zodat anode en stuurrooster van de MF-buis elkaar niet zien, of kan het schotje beter tussen de aansluitingen van de primaire en secundaire van de MF-trafo plaatsen. Ik vind in de literatuur hier ook bijna niets over. Bij Philips radio's zie ik soms schotjes waar van ik denk, "Hoe komen ze er op???" Maar dat zullen wel praktijkervarings-schotjes zijn.
Ik ga nu eerst een eindje fietsen om mijn frustraties wat te boven te komen.:-( :-( :-( :-)

mvgr. Jan Poortman

--
mvgr. Jan Poortman (PA3ESY)

MF-versterker probleem

door Leo Snoeren ⌂ @, Dongen, 05.04.2020, 11:58 (1453 dagen geleden) @ poonj

Hallo Jan,

Ik neem aan dat je rekening hebt gehouden met de versterking van alle trappen? Je kan een MF signaal met drie trappen (of meer) niet dezelfde versterking geven als bij twee trappen, je zal per trap de versterking wat minder moeten maken (je hebt last van fluiten, maar dit kan gemakkelijk rondzingen zijn, waarbij de ingang een berg signaal te verwerken krijgt uit de uitgang....)

--
Met vriendelijke groet,

Leo Snoeren

https://www.rrd.link/ (onder constructie)

leosnoeren(apenslingertje)freedom.nl

MF-versterker probleem

door poonj ⌂ @, Goor, 05.04.2020, 12:05 (1453 dagen geleden) @ Leo Snoeren

Hallo Leo,

De versterking is al verminderd door het toepassen van 680 ohm kathode-weerstanden bij EF92's.
De bedoeling is ook niet de versterking met zoveel trappen op te krikken, maar met de vele kringen de selectiviteit te verbeteren.
Wat ik ook nog kan proberen is met een potmeter de kathode-spanningen te variëren, dat deden de Amerikanen ook met hun ARC-5 vliegtuig-ontvangers.
Blijft de vraag van de schotjes.

groet, Jan

--
mvgr. Jan Poortman (PA3ESY)

MF-versterker probleem

door Kees van Dijke ⌂ @, Heerlen, 05.04.2020, 12:01 (1453 dagen geleden) @ poonj

Hallo Jan,

Ik heb zelf ook FM tuners gebouwd met behoorlijke steile buizen, en wel EF184 als 1e MF trap en EF183 als 2e MF trap met limiter functie. De schotje heb ik aangehouden zoals Philips dat doet. Het probleem waar ik tegen aan liep is terugkoppeling naar de FM tuner met ECC85, waardoor het MF deel helemaal dichtslaat. Uiteindelijk heb ik wel een gevoelige FM ontvanger overgehouden die prima werkt door wat met de waardes van de schermrooster weerstanden te spelen.

groetjes,
-=Kees=-

MF-versterker probleem

door poonj ⌂ @, Goor, 05.04.2020, 12:06 (1453 dagen geleden) @ Kees van Dijke

Kees, waar zette Philips die schotjes??

--
mvgr. Jan Poortman (PA3ESY)

MF-versterker probleem

door Kees van Dijke ⌂ @, Heerlen, 05.04.2020, 12:27 (1453 dagen geleden) @ poonj

Tussenschotjes zijn ca 4 x 3 cm en is o.a. op pin 6 gesoldeerd en loopt tussen pin 1 en 9 door.
Pin 6 is de inwendige afscherming van de EF183, EF184, EF80, EF85 en EF89.

groetjes,
-=Kees=-

MF-versterker probleem

door poonj ⌂ @, Goor, 05.04.2020, 15:50 (1453 dagen geleden) @ Kees van Dijke

Dank je wel Kees, ga ik proberen.

--
mvgr. Jan Poortman (PA3ESY)

MF-versterker probleem

door Mans Veldman @, Leidschendam, 05.04.2020, 12:52 (1453 dagen geleden) @ poonj
Bewerkt door Mans Veldman, 05.04.2020, 13:19

Jan, ik heb begin dit jaar ook met verschillende MF zitten spelen, en heb daarna een MG RX met 3 bandfilters gemaakt. Ik gebruik EF92 en had eerst alleen schotjes over de buisvoetjes, en teveel versterking wat resulteerde in oscillatie. Ik heb versterking omlaag gebracht en ook schotjes over de bandfilters gezet (bij de Philips types gaat dat heel mooi). Nu een overall versterking van ruim 50dB en geen oscillatie.

[image]

Schotjes over buisvoet loopt zodanig dat een een kant pin 1-4 zit en aan andere kant 5-7. Ik heb pin 4 (gloeidraad) geaard en aan het schotje zitten.
[image]

Na eerst wat eigen experimenten ben ik vervolgens verder gegaan op van ontwerp van Olthoff uit Radio Elektronika. Detector (infinite impedance) en AVR met EAC91.
[image]

--
Stuff is the junk you keep -- Junk is the stuff you throw away

MF-versterker probleem

door John Hupse † ⌂, Schoonhoven, 05.04.2020, 13:19 (1453 dagen geleden) @ Mans Veldman

wanneer je werkelijk de selectiviteit wilt verhogen met behoud van de bandbreedte (dus alleen steilere filterflanken) heb je meer dan twee bandfilters nodig (dus b.v. drie bandfilters) zoals hier dan ook te zien zijn. Bovendien zal je gebruik moeten maken van "staggered tuning", de bandfilters worden daarbij op frequenties afgestemd die iets verschillen van elkaar.

Hierdoor wordt de versterking per trap "vanzelf" al minder.

De meeste oscillaties ontstaan door terugkoppeling van de uitgang naar de ingang van de versterker. Waarbij niet alleen de overall versterking een rol speelt maar zeker ook de faseverschuiving. De schotjes per trap helpen niet direct op dit punt, denk hierbij b.v. aan terugkoppeling via de voedingslijnen. Dat betekent nog niet dat deze schotjes nergens goed voor zijn, vooral wanneer je per trap maximale versterking wenst (wat bij Philips consumentenontvangers meestal het geval is) kunnen ze erg nuttig zijn.

--
http://www.hupse.eu/radio

MF-versterker probleem

door Mans Veldman @, Leidschendam, 05.04.2020, 14:07 (1453 dagen geleden) @ John Hupse †

Voedingslijnen en gloeispanning zijn goed ontkoppeld. "Staggerd" tuning is hier ook toegepast (449, 462, 455,5 kHz) om genoemde voordelen (lagere versterking, grotere bandbreedte).

--
Stuff is the junk you keep -- Junk is the stuff you throw away

MF-versterker probleem

door poonj ⌂ @, Goor, 05.04.2020, 15:56 (1453 dagen geleden) @ John Hupse †

Dag John,

Dat is inderdaad de bedoeling. Voor het afregelen is dan het handigst een wobbulator te gebruiken, maar die moet ik dan eerst maken.

mvgr. Jan

--
mvgr. Jan Poortman (PA3ESY)

MF-versterker probleem

door poonj ⌂ @, Goor, 05.04.2020, 15:53 (1453 dagen geleden) @ Mans Veldman

Mans, dat is exact het gene waar ik mee bezig ben.
De schotten tussen de trappen heb ik al gemonteerd, maar op de buisvoeten nog niet.
Bedankt voor de info,

groeten, Jan

--
mvgr. Jan Poortman (PA3ESY)

MF-versterker probleem

door poonj ⌂ @, Goor, 05.04.2020, 17:39 (1453 dagen geleden) @ Mans Veldman

Mans, zo ziet het er op het ogenblik uit, maar hij gaat helemaal op de schop. Volledig nieuwe opbouw.
[image]

De huidige versie.

[image]

En zo ziet het er onderin uit, glad verkeerd dus. Ik moet nog veel leren..

Prettige zondag, Jan

--
mvgr. Jan Poortman (PA3ESY)

MF-versterker probleem

door Kees van Dijke ⌂ @, Heerlen, 05.04.2020, 17:45 (1453 dagen geleden) @ poonj

Dit is een AM ontvanger en ziet er ook erg netjes uit. AM ontvangers geven niet zo gauw problemen dan FM ontvangers. Bij FM heeft het MF deel een veel hogere frequentie en is (capacitieve) terugkoppeling dan ook sneller. Ook kan er teug koppeling plaats vinden via de gloeidraad leidingen. Deze kan je ontkoppelen met varkensneusjes en kleine condensatoren.

Mijn ervaring met AM ontvangers is eerder dat het ontvangst gedeelte goed afgeschermd moet worden en dat je bij de antenne input een zuig kringetje op moet nemen.

groetjes,
-=Kees=-

MF-versterker probleem

door poonj ⌂ @, Goor, 05.04.2020, 18:24 (1453 dagen geleden) @ Kees van Dijke

Hallo Kees, ik ga hem helemaal afbreken en opnieuw opbouwen, er zal ooit een moment komen dat het allemaal goed werkt;-) ;-)

--
mvgr. Jan Poortman (PA3ESY)

MF-versterker probleem

door Jan Bus @, Amersfoort, 05.04.2020, 19:19 (1453 dagen geleden) @ poonj
Bewerkt door Jan Bus, 05.04.2020, 19:42

Ik heb indertijd een defecte Philips A5X83A op de kop getikt. De FM-unit was er uit gesloopt. Ik heb dit chassis gebruikt als basis voor allerlei experimenten met het AM-gedeelte. MF-versterkers en mengtrappen, detectors en AVR-schakelingen. Van alles en nog wat heb ik uitgeprobeerd. Problemen met een genererende MF-trap heb ik niet gehad. De documentatie staat op de site van de NVHR. Kennelijk zijn de aardpunten en afschermplaatjes over de buishouders van cruciaal belang . Kijk maar eens. Misschien heb je er wat aan bij de nieuwe opbouw. Uiteindelijk heb ik 2x EF41 in de MF-trap gezet. Steilere buizen zijn absoluut niet nodig. Ik heb gekozen voor kleine bandbreedte (Kortegolf; dus geen staggered tuning). Ik gebruik 2 MF-trafo's tussen de mengbuis en eerste MF (gekoppeld met een klein condensatortje van enkele pF's; twee draadjes in elkaar gedraaid). Ook nu geen problemen met genereren.

Groet, Jan

MF-versterker probleem

door poonj ⌂ @, Goor, 05.04.2020, 19:37 (1453 dagen geleden) @ Jan Bus

Hallo Jan, ook dit neem ik mee in het nieuwe ontwerp, bedankt voor de tips.

mvgr. Jan

--
mvgr. Jan Poortman (PA3ESY)

MF-versterker probleem

door Sieme @, Niekerk, 05.04.2020, 13:01 (1453 dagen geleden) @ poonj

De kortste klap maar wel het meeste werk is compartimenteren.,
daarna komen de schotjes over de voet ,vast(zwevend)vastsolderen aan resp kathode (pin2), middenbus van de buisvoet en pin6 (g3+a),ontkoppel-c's van g2 en anodecircuit direct aan het schot en het schot voor hf aan aarde via de ontkoppel-c van de kathodeweerstand.Als de instabiliteit komt door inwerking voor de mengbuis is daar een zuigkring een mogelijke oplossing.Als de beide mf buizen onderling overspannen gedrag vertonen kan het (in fase) omdraaien van één van de mf kringen van de midelste trafo misschien soelaas bieden.
Succes gewenst door een tevreden gebruiker van een R392 ontvanger,die is uitgerust met 6 mfbuizen
(het moet kunnen)
Sieme

--
het experiment heeft altijd gelijk

MF-versterker probleem

door poonj ⌂ @, Goor, 05.04.2020, 15:59 (1453 dagen geleden) @ Sieme

Oei Sieme, zes MF buizen..... Maar ja, de R392 heeft ook een paar stuiver meer gekost en daar is meer aandacht en kennis aan besteed dan aan mijn krikkemikkerige radiootje;-) ;-)
Maar ik vond okk dat het moet kunnen.

mvgr, Jan

--
mvgr. Jan Poortman (PA3ESY)

MF-versterker probleem

door Ouwe Schipper @, Sassenheim, 05.04.2020, 17:14 (1453 dagen geleden) @ poonj

De EF92 is geen buitensporig steil buisje (2,5 mA/volt) en moet dus zonder moeite
stabiel kunnen werken. De keren dat ik ermee in de weer was heb ik het afscherm
schotje simpelweg vastgesoldeerd aan de pennen 6 en 2 en zódanig van uitsparingen
voorzien dat dit schot ook meteen aan het chassis gesoldeerd kon worden.
Géén kathodeweerstanden dus; De negatieve vóórspanning op G1 kun je apart
toevoeren, in kombinatie met het AVR circuit.
Let ook vooral op dat je de 150 volt op G2 stabiel houdt, bij serieweerstanden van
47K of 56 K en veel AVR regelspanning kan die flink òplopen. Daar heb ik een
OA2 stabilisator bij toegepast en die 150 volt aan de schermroosters toegevoerd
via weerstandjes van 2K2, om koppeling te vermijden
Het lastigste probleem is de oscilleerneiging via C a-g1, zodra ergens een kring
maar éven inductief staat is het raak. Afregelen is heel kritisch
Nico

--
een kinderhand
is ook weer gauw leeg

MF-versterker probleem

door poonj ⌂ @, Goor, 05.04.2020, 17:29 (1453 dagen geleden) @ Ouwe Schipper

Hallo Nico,

Geruststellende gedachte, de EF92 is niet zo steil, maar de invloeden van her en der zijn nogal kritisch. Ondanks de aanwezigheid van kathode weerstanden is de AVR ook toegevoerd aan de signaalroosters. De tip er voor te zorgen dat de g2-spanning niet boven de 150 Volt komt is misschien wel heel slim. Ik heb nog een stabilisator op het chassis staan, 150C4, die was eigenlijk bedoeld voor de oscillator, maar die 150 volt is wat te weinig voor dat ding. Dus, nieuwe toepassing.
Ik ga hem trouwens helemaal afbreken en opnieuw beginnen, met toepassing van alle op dit forum aangegeven tips. Dit moet een wonder-machine worden of een gewoon radiootje dat zonder fluittoontjes werkt.

mvgr. Jan

--
mvgr. Jan Poortman (PA3ESY)

MF-versterker probleem

door Tjepco @, Heerenveen, 05.04.2020, 19:06 (1453 dagen geleden) @ poonj

Jan,
Heb jaren terug FM ontvangers gebouwd.
Zestig jaar terug de FM 2 bouwdoos,later de FM 13 .
Tussen de buis voeten altijd afscherm plaatje gemonteerd..
Zat tussen 1-9 en 5-6 endaarna met papiertape isoleren.

Groeten,
Tjepco Dijkstra

--
T.Dijkstra

MF-versterker probleem

door poonj ⌂ @, Goor, 05.04.2020, 19:39 (1453 dagen geleden) @ Tjepco

Hallo Tjepco, bedankt, ook dit zal ik meenemen in de nieuwe bouw. Ook de isolatie is erg nuttig, vooral bij de toch wat krappe ruimte.

mvgr. Jan

--
mvgr. Jan Poortman (PA3ESY)

MF-versterker probleem

door Ouwe Schipper @, Sassenheim, 05.04.2020, 21:27 (1453 dagen geleden) @ poonj

Die 150 volt, beste Jan
Staat in het buizen- vademecum van Philips. De vaste vóórspanning van 0,65 volt negatief
op G1 staat daar ook zo vermeld. In het MK handboek gaan ze heel ànders om met dat buisje
Daaruit blijkt, dat (zoals gebruikelijk) er nogal wat verschil is tussen de statische
karakteristiek (Philips) en de dynamische (MK). Mijn ervaring is, dat zo veel mogelijk de
de statische karakteristiek toepassen: V g2 constant houden, - Vg1 onafhankelijk van de
kathodestroom: veel betere resultaten oplevert. Je toestel wordt er wel gecompliceerder
door maar dat vind ik nu juist de uitdaging van ons amateurisme.
De ontkoppel condensator tussen G2 en de kathode moet echt héél kort op de buishouder
gemonteerd worden en geschikt zijn voor HF werk
De kans dat je van èlke trap een Hüth- Kühn- oscillator maakt blijft bestaan
(TPTG = Tuned Plate Tuned Grid-- een hoofdpijndossier voor elke ontwerper)
Veel zuczes....
Nico
PS ik heb hier een unit met 6 stuks 6AK5 erin voor MF versterking.....:-(
Geen idee hoe men dat stabiel heeft weten te krijgen
N.

--
een kinderhand
is ook weer gauw leeg

MF-versterker probleem

door poonj ⌂ @, Goor, 05.04.2020, 22:04 (1453 dagen geleden) @ Ouwe Schipper

Hallo Nico,

Bedankt voor je waardevolle tips, ik raadpleeg meestal het Muiderkring buizenboek en idd. dat is wat summier ten opzichte van de Philips boeken.
Intussen heb ik het hele bouwsel weer afgebroken en ga opnieuw beginnen met alle tips.
Een vraag nog, de oscillator heeft een erg variabele amplitude, op op het lage bereik van de middengolf (afstem C max.) geeft hij ongeveer het dubbele signaal tov. bij hoogste freq. gebied, tegen de 1600 kC. Hoe is zoiets te verbeteren?? Ligt dat aan het spoelblok, de koppelfactor van de oscillatorspoelen?
Overigens op de korte golf komt er heel weinig signaal en op het lange golf-bereik een heel groot signaal. Misschien dat ik ipv. het 736 Amroh blok, twee PP11 spoeltjes van Philips ga gebruiken. Dan maar zonder lange golf. De korte golf is met de lage M-frequentie toch al geen groot succes, die beluisteren we wel met iets anders.

Groeten, Jan

--
mvgr. Jan Poortman (PA3ESY)

MF-versterker probleem

door Ouwe Schipper @, Sassenheim, 05.04.2020, 23:05 (1453 dagen geleden) @ poonj

Het is echt wel belangrijk, Jan
dat de oscillator een redelijk constante amplitude afgeeft.
De conversie- steilheid is daar erg afhankelijk van.
En dáár is nu juist het MK handboek in het voordeel, voor wat betreft
de diverse weerstand waarden. Let ook vooral op, dat de lekweerstand
van de triode niet naar aarde moet, maar naar de kathode van de ECH (?)
Nog even over het verschil tussen statisch en dynamisch:
Als G2 gevoed wordt via een hoge weerstand zoals in het schema van Mans
Dan weet je van te voren dat bij een hoge regelspanning AVR
de kathodestroom flink zal àfnemen. Met als gevolg dat de spanning op G2
hóger zal worden en dat is nu juist wat we nìèt willen. In de statische
karakteristiek blijft de spanning op G2 constant: leve de OA2
Bij het afregelen van de bandfilters moet je telkens de àndere kring
flink dempen, niet alleen die van dat bandfilter maar ook die aan de
andere kant van de buis! Kennis over TPTG oscillators maakt veel duidelijk
Nico

--
een kinderhand
is ook weer gauw leeg

MF-versterker probleem

door poonj ⌂ @, Goor, 06.04.2020, 23:50 (1452 dagen geleden) @ Ouwe Schipper

Hallo Nico,

De hele radio is gesloopt en het Amroh spoelblok vervangen door twee PP11 spoeltjes van Philips. Resultaat een nagenoeg constante amplitude over het gehele middengolfbereik. Dus dat zit al goed. Verder een verbazingwekkend stabiele uitgangsfrequentie.
Mijn mixer met de 6J6 zit me nog niet erg lekker (Zie mijn website)
Verder alles netjes afgeschot en de eerste resultaten zijn aanmerkelijk beter dan voorheen. Overigens ook de schermroosters van de EF92 op 150 Volt gezet met 2k2 in serie.
Morgen verder met de tweede MF-trap.

groet, Jan

--
mvgr. Jan Poortman (PA3ESY)

MF-versterker probleem

door Ouwe Schipper @, Sassenheim, 07.04.2020, 10:01 (1451 dagen geleden) @ poonj

Dat hàd zo leuk kunnen zijn Jan....
Maar als je nu toch 't hele spul opnieuw gaat opzetten heb ik nog wat adviezen:
De buishouders en de bandfilters staan wel netjes op een rechte rij, maar:
Het afscherm schotje over pennen 2 & 6 zoals ik beschreef, mag flink groot zijn; moet
van blik zijn (geen non-ferro) en aan weerskanten van de buishouder goed kontakt maken
met het chassis. Zet de buishouders zó in het chassis dat de schotjes haaks staan op de lijn
van die rij. Op die manier creëer je compartimenten.
Monteer de ontkoppel condensators voor G2 zo dicht mogelijk op de buishouders:
zonder omwegen direkt op pennen 6 & 7. Voor de gloeidraad leidingen neem je twee- aderig
afgeschermd draad, apart van elke buishouder naar een centraal punt elders op 't chassis
Positioneer de bandfilters ook zó, dat de rooster- en anodeleidingen zo kort mogelijk
zijn. Het gaat er principieel om dat het signaal ná de buis niet mag doordringen tot
het circuit vóór de buis. Als je daar goed beredeneerd mee om gaat moet 't goed komen
Nico
PS zelf heb ik op die manier een FM ontvanger met 3x EF184 (!) stabiel gekregen
N.

--
een kinderhand
is ook weer gauw leeg

MF-versterker probleem

door poonj ⌂ @, Goor, 07.04.2020, 22:17 (1451 dagen geleden) @ Ouwe Schipper

Dag Nico,

Ik heb de zaak opnieuw in elkaar gezet en nu met succes. Maar ik ga jouw adviezen verwerken in een nieuwe MF-strip, maar nu met de rechthoekige Philips bandfilters. Ik maak dat op een stuk printplaat zodat ik de afschermschotjes direct aan het koper kan solderen.
Maar voor ik begin maak ik eerst een tekening hoe het allemaal optimaal aan elkaar gezet kan worden. Misschien niet in een rechte lijn maar wat verschoven. We zullen het zien.
In elk geval bedankt voor je adviezen, ik zal ze gebruiken.

mvgr. Jan:OK:

--
mvgr. Jan Poortman (PA3ESY)

RSS Feed van deze thread
powered by my little forum