Ik heb enkele schemas bekeken van mijn ontvangers. Er is niet altijd een elko in de PSU.

Zijn voor het afvlakken van rimpelspanning i.c.m. met een smoorspoel altijd twee elkos nodig ?

of is ook te volstaan met twee nonpolaire condensatoren. Waarom zou daar voor gekozen worden. ?

Het gaat om het basis schema zoals hieronder weergegeven ....

AC en spanning secundair --> gelijkrichter --> C1 -smoorspoel- C2 ---> gelijkspanning en DC.... belasting

--
groet Sander

Sander,

In plaats van een (dure) smoorspoel wordt nog al eens een vermogensweerstand in de orde grootte van 1 kOhm gebruikt. Bij 50 mA heb je dan een 3 Watt type nodig.
Je verliest in die situatie daar wel 50 volt over. Een smoorspoel heeft een veel lagere ohmse weerstand.

Wat je heel vaak ziet is dat de uitgangstransformator een extra wikkeling heeft die als smoorspoel gebruikt wordt. Die wordt gevoed uit de eerste elco en voedt dan de eindbuis. Daardoor heb je weinig spanningsverlies aangezien een groot deel van de opgenomen stroom in de eindbuis verdwijnt.
De andere kant van de smoorspoel gaat naar een vermogensweerstand en dan naar de tweede elco. Daarmee wordt dan de rest van de ontvanger gevoed. Door een goed gekozen dimensionering van smoorspoel/uitgangstrafo en vermogensweerstand wordt de relatief grote primaire rimpel op de voeding aardig gecompenseerd.
Kijk bijvoorbeeld op de schemateek van de NVHR naar een radio als de BX580A of soortgelijk.

Ik denk dat je in theorie ook zou kunnen volstaan met één enkele elco van een veel grotere waarde mits je dan wel zorgt dat je de inschakelstroom beperkt.
Een niet gepolariseerde condensator kan uiteraard ook maar vraag niet welke afmetingen die gaat krijgen.

Een voeding vanuit wisselspanning die zonder condensatoren werkt, of met maar 1 condensator, ben ik nog niet tegengekomen. Batterijen worden soms wel ontkoppeld met slechts een condensator.

In oudere toestellen, zeg 1930 en ouder, zat geen elko maar een papiercondensator van 2 of 4 of 8uF, zie bv C1 en C2 in de Erres KY107. Gewoon omdat elko's er nog niet waren. Die condensatoren zaten dan in condensatorblikken, zo groot als een smoorspoel of trafo ongeveer.

Kun je een voorbeeld geven van zo'n elko-loze voeding die jij bent tegengekomen?

de opstelling die je noemt werd vroeger het meest gebruikt. Elco's bestonden al in de jaren '20, maar waren in die tijd duur en nogal onbetrouwbaar.

Omdat blokcondensatoren (dit zijn vrijwel steeds papiercondensatoren) alleen in kleinere waardes verkrijgbaar waren gebruikte men toen een smoorspoel (b.v. eentje van 50 H) plus een blokcondensator van b.v. 4 uF voor de afvlakking van de anodespanning. Dat werkt op zich prima, het weegt echter wel wat (veel ijzer en koper). In professionele apparatuur gebruikte men deze opstelling veel langer omdat men elco's daarin niet echt vertrouwde.

Hier zie je een typische wisselstroomvoeding van een jaren '20 toestel met een nettrafo, een smoorspoel en een paar blokcondensatoren (totaal 13 kg):

Onder het chassis zijn twee transformatoren gemonteerd plus twee smoorspoelen. Verder vijf blokcondensatoren en nog wat kleinere onderdelen

--
http://www.hupse.eu/radio

Sander,

De eerste C achter de gelijkrichter is de buffer elko. Daarna komt een smoorspoel (of weerstand) + de tweede C. Deze twee vormen een laagdoorlaatfilter.

De smoorspoel vormt een inductieve reactantie. Bij 100Hz (dubbelfasige gelijrichting) heeft een 5H smoorspoel een Xl van ong. 3,5k. Je zou een weerstand van 3,5k kunnen gebruiken, maar de spanningsval daarover is groot (175V bij 50mA) zodat er geen spanning voor de achterliggende schakeling overblijft. Er wordt dan als compromis een weerstand van b.v.1k gebruikt, maar de werking van het laagdoorlaatfilter is dan wel minder.

De smoorspoel heeft voor DC een lage weerstand, en dus geringe spanningsval terwijl de Xl wel hoog is. Een kleine smoorspoel heeft vaak een zelfinductie tussen 5 en 10H. Het laagdoorlaatfilter werkt met een smoorspoel dus al gauw een factor 5 of hoger beter dan een 1k weerstand. Terwijl ook de spanningsval veel minder is en er minder warmteontwikkeling is (verlies).

De condensator in het filter heeft een capacitieve reactantie, deze is omgekeerd aan die van de spoel. Hoe groter de C, des te lager de Xc. Bij een grotere condensator zal de filterwerking beter zijn.

De grootte van de buffer C (vaak een elko) wordt o.a. bepaald door het type gelijkrichter. Bij een gelijkrichtbuis wordt aangegeven wat de max. waarde mag zijn.

--
Stuff is the junk you keep -- Junk is the stuff you throw away

Allemaal bedankt voor de uitleg maar mijn vraag heeft puur betrekking op de C1 en C2. Deze zijn vaak (meestal) als elko uitgevoerd maar ik zie ze op schemas ook als gewone condensator. Waarom wordt er gekozen voor elkos en waarom als condensator. Terwijl de functie hetzelfde is.....?

--
groet Sander

Al eerder heb ik op dit forum uiteengezet dat die uitgangs trafo met een aftakking werkt als een soort balansschakeling.
De rimpelspanning die over C1 staat levert een rimpelstroom op; die komt op de aftakking terecht. Een deel van die rimpelstroom loopt door het bovendeel van de primaire naar de eindbuis; de Ri van de eindbuis kan bijvoorbeeld (EL84) 40 Kohm zijn. Het andere deel van de rimpelstroom loopt door "onderste" wikkeling van de primaire naar de bijbehorende weerstand. Als nu de wikkelverhouding tussen die delen van de primaire 5:1 is, moet die weerstand 1/25e van de Ri van de eindbuis zijn. (= 1,6 Kohm)
Zodoende ontstaan in de trafo twéé wisselvelden die, als het goed is elkaar opheffen en in de luidspreker hoor je geen brom
Er is dus geen sprake van een smoorspoel; het afvlakken voor de rest van het toestel (dat relatief weinig stroom opneemt) gebeurt door die weerstand van 1,6 Kohm
Die trukedoos is al héél lang geleden gepatenteerd door Philips
Nico

--
een kinderhand
is ook weer gauw leeg

Dat heeft John toch duidelijk uitgelegd....?
N.

--
een kinderhand
is ook weer gauw leeg

Je hebt gelijk. Bedankt voor je opmerking. Ik had even niet goed opgelet.
groet Sander

--
groet Sander

De voeding van de B40 murphy maar ook die R209/2/b/(2 x 30 microfarad) ontvanger hebben gewone condensatoren in de voeding.

--
groet Sander

Van die ontvanger heb ik hier foto's en een schema gezien
http://www.pa3esy.nl/military/gb/army/r-209_mk2/html/r209_mk2_set.html
De c1 en c2 in dat schema zijn niet de afvlakcondensators, maar ontstoorcondensators van de triller. De afvlakking komt van C11 en C12 die als elko staan aangegeven. Op de foto van het voedingsdeel kun je ze volgens mij ook wel als elko zien zitten, aluminium busjes met zwarte zijkant, onder de triller.
Dus ik denk toch gewoon elko's.

Elco's worden vooral gebruikt omdat er zoveel uF in een (relatief) kleine ruimte past. In een afvlakfilter maakt de soort condensator voor de werking niet veel uit. Wel voor de omvang, het gewicht en vooral de prijs.

Er zijn ook schakelingen met een gelijkrichter -> smoorspoel -> condensator. De maximale/minimale waarde van de condensator(en)/smoorspoel wordt in de datasheet van gelijkrichters voor beide schakelingen nogal eens expliciet vermeld.

Pieter Kralt

Er zijn ook schakelingen met een gelijkrichter -> smoorspoel -> condensator.

Dat is de smoorspoelingang of swinging choke voeding. Deze wordt eigenlijk alleen gebruikt indien er grote verschillen zijn in belaste en onbelaste stroom. b.v. bij klasse-C zenders. De uitgangsspanning varieert minder tussen belast en onbelast. Onbelast loopt de uitgangspanning ook niet op tot Vpiek.

De zelfinductie van de choke varieert met de stroom (gaat omlaag bij hogere stroom). De smoorspoel dient een minimum zelfinductie te hebben (L = V/I).
Er moet altijd een minimum stroom door de smoorspoel lopen, hiervoor zit er een weerstand welke meteen als bleeder voor de C's dient.

--
Stuff is the junk you keep -- Junk is the stuff you throw away

Ik heb de r209/2/b versie welke gevoed wordt via 230 net en via graetzschakeling W201 secundair wordt de spanning gelijkgericht.... jammer genoeg ben ik nog geen beter downloadable versie tegengekomen........ het gaat om de HT+ lijn

Zie: http://www.pa3esy.nl/military/gb/army/r-209_mk2/pdf/R209-equipmentmanual.pdf

Het betreft de c214 paper tubular 2x30 microF.

Ik kan niet uit het schema opmaken dat het een elko is..... verder op in het screenshot staat wel duidelijk een elko aangegeven.

Ik heb een 70 ohmige koptelefoon aangesloten en de brom is goed hoorbaar.... in de luidspreker niet opgemerkt.

--
groet Sander

Inderdaad zie ik dat bv de C216 duidelijk als elko genoteerd staat, met de pluspool hol getekend.
Maar van die C214 kun je er rustig van uit gaan dat het ook een elko is.
Voor twee papiercondensators van 30.000 nF hadden ze indertijd, in 1954, het toestel iets groter moeten maken.
Maak in gedachten een teerknol van 30nF even tien keer zo hoog, breed en lang!

Foutje in schema..?

Ik heb een bijpassende koptelefoon maar of deze origineel erbij hoort ? Het zou een DLR 5L met flexo snoer moeten zijn (ingegoten kabel met plug) samen. Nu is het een ITE.

Ik hoor brom en zou eens moeten nagaan of dit komt uit de voeding HT of uit de gelijkgerichte spanning en stroom (LT) voor het gleodidraadcircuit of dat het misschien modulatiebrom is.

--
groet Sander

Iedereen bedankt voor de open aanmerkingen.

--
groet Sander