Middengolf zendertje met transistors (Algemeen)

door Pieter Vos @, 08.07.2008, 15:04 (5777 dagen geleden)

Dankzij de welwillende hulp van Otto Tuil is nu op dit forum (onder "service en info" en dan naar "artikelen";) mijn artikel over een middengolf zendertje met transistors beschikbaar.

Net als mijn artikel over het MG zendertje met een ECC85 gaat het hier vooral om een beschrijving hoe zo een zendertje gemaakt kan worden. Voor het exacte nabouwen laat ik het nodige initiatief aan de lezer. In mijn ontwerpen ben ik uitgegaan van ouderwetse technologie, d.w.z. met alleen discrete onderdelen en zonder afhankelijk te zijn van IC's. Met wat geluk kan men alle onderdelen uit de sloop halen.

In het licht van de recente discussie op dit forum rond het al dan niet toelaten van transistor apparaten zal het duidelijk zijn dat mijn "all transistor" zendertje zeker wel bedoeld is ter ondersteuning van de buizen radio hobby. (Hoewel ik het persoonlijk wel jammer vind op dit forum geen historische "all transistor" radio's aan de orde te mogen stellen.)

Met de nodige aanpassingen is mijn zender ontwerp zelfs geheel om te zetten naar een buizen schakeling. Misschien komt het er nog eens van. Aan de andere kant, zo een "all transistor" zendertje is toch wel heel erg practisch naast al de moderne audio bronnen die ook geheel met halfgeleiders zijn uitgerust.

Ik wens iedereen veel plezier met mijn artikel, met het lezen ervan en ook met de zelfbouw.

Met vriendelijke groet, Pieter

Middengolf zendertje met transistors

door Pie7er, 10.07.2008, 08:24 (5775 dagen geleden) @ Pieter Vos

Ik ga me niet mengen in de onnodige discussie
Maar ik vindt het een leuk idee om het met oude glazen(voor wie het wil LEES BUIZEN) transistors te doen.
die OC's zijn nog wel hier en daar NOS te koop, de andere weet ik zo niet.
Ook de 402 spoel is in repro verkrijgbaar.

[image][image]
(ja van de bovenste is een pootje afgeknapt)

Middengolf zendertje met transistors

door Pie7er, 10.07.2008, 20:05 (5775 dagen geleden) @ Pie7er

Ok, was stiekum toch een bijdrage. (de OC 171 is al metalcan versie)
Maar die oude glazen torren zijn net buizen? (10 x vergroting, dát dan weer wel ):-P

Middengolf zendertje met transistors Of toch echte buizen?

door Pieter Vos @, 11.07.2008, 15:49 (5774 dagen geleden) @ Pie7er

Ok, was stiekum toch een bijdrage. (de OC 171 is al metalcan versie)
Maar die oude glazen torren zijn net buizen? (10 x vergroting, dát dan weer wel ):-P

Je kunt het allicht proberen met OC44 of OC45. Maar misschien halen deze typische 450 kHz middenfrequent germanium transistors de 1,6 MHz niet. Dan kun je er altijd nog een AF121/AF124/AF125 of zo iets gebruiken. De OC171 doet het wel, die werd door Philips toegepast als zelfoscillerende menger, ook voor KG.

Maar je kunt ook echt met buizen gaan werken. Zie daartoe onderstaande figuur (een concept, niet getest!). Oude TV buizen zoals de EF80/EF184, de PCC88/PC189/ECC82 en de PF86 lijken mij in deze heel goed bruikbaar. Bovendien verdragen deze TV buizen een flinke spanning tussen gloeidraad en hun kathode. Men kan alle gloeidraden in serie voeden met 30 volt/300 mA. Bedenk wel dat de PCC88/PCC189 maximaal 90 volt tussen anode en kathode mogen hebben.

[image]

In de concept schakeling is B1 een audio voorversterker. B2 is de draaggolf oscillator. De modulator wordt gevormd door B3, B4 en B5. B3 is als (audio)stroombron geschakeld, de beide triodes staan feitelijk parallel. B4 en B5 vormen de HF verschilversterker. De uitkoppeling van de gemoduleerde HF gebeurt via de "center tapped" koppelwikkeling aan de anodes van B4 en B5, welke om dezelfde ferriet kern ligt als de antenne afstemkring. I.v.m. het grote gelijkspanningsverschil moet de koppelwikkeling galvanisch goed gesceiden zijn van de afstemwikkeling. Magnetisch moet de koppeling er natuurlijk wel zijn.

Pieter.

Middengolf zendertje met transistors Of toch echte buizen?

door Pie7er, 13.07.2008, 13:43 (5772 dagen geleden) @ Pieter Vos

Dat lijkt inderdaad een buizen variant op de 'gizmo zender' in dit geval dus kathode modulatie ipv emmitor
Ik ben benieuwd hoe diep je kunt moduleren met de buizen in deze opstelling.
Iniedergeval een trafoloze (in LF) modulator, dat maakt het wel compact.

Middengolf zendertje met transistors Of toch echte buizen?

door Pieter Vos @, 13.07.2008, 14:52 (5772 dagen geleden) @ Pie7er

Dat lijkt inderdaad een buizen variant op de 'gizmo zender' in dit geval dus kathode modulatie ipv emmitor
Ik ben benieuwd hoe diep je kunt moduleren met de buizen in deze opstelling.
Iniedergeval een trafoloze (in LF) modulator, dat maakt het wel compact.

Het is (in concept) de buizen variant op mijn "Middengolf zendertje met transistors" zoals ik die in mijn artikel beschreven heb. (zie bij "service en info' en dan "artikelen" op dit forum). In mijn artikel had ik al vermeld dat een buizen variant van de schakeling heel goed mogelijk zal zijn, hoewel ik dat niet zelf heb uitgetest.

Overigens is het gebruikte soort modulator zeker niet mijn idee. Ik heb de schakeling ontdekt door de operationele transconductantie versterker CA3080 nader te bestuderen. Aan het einde van mijn artikel staat een zendertje met in wezen hetzelfde AM modudulatie systeem. Natuurlijk kan deze modulatietechniek ook in de "gizmo" toegepast zijn. Maar daarvan ken ik het schema niet. Het gebeurt heel vaak in de techniek dat personen onafhankelijk van elkaar toch op dezelfde soort schakeling terecht komen.:-)

In elk geval werkt mijn zendertje met transistors beslist goed: tot 100% modulatie. Ik verwacht dat de buizen variant dit ook wel zal halen. Voorlopig wil ik echter geen tijd meer besteden aan zendertjes, andere facetten van de radio hobby beginnen achterstand op te lopen. Dus ik laat het zendertjes bouwen maar even aan anderen over.:-) Succes er mee.

Pieter.

Middengolf zendertje met transistors Of toch echte buizen?

door Pie7er, 16.07.2008, 13:58 (5769 dagen geleden) @ Pieter Vos

Jazeker, die 'gizmo'is ook weer een variatie op een thema etc.

Maar de modulatie diepte en lineariteit met buizen op deze mannier gemoduleerd, dat zou nog wel leuk zijn dat te onderzoeken.

Er zullen wellicht grenzen aan zijn, want anders zou je het bv ook in een vermogens HF eindtrap kunnen doen?

Maar goed dat laatste is al helemaal overbodig voor een meetzender.

Ik heb overigens net geprobeert op die pll zender in de artikelen lijst ook op 468 kc kan en dat kan dus (10011000 :-) ) ook handig.

Maar al luisterd hoor je ontzettend veel modulatie verschillen in het huidige aanbod van zenders.
Allemaal verschillende modulator systemen en companders en whatnot!

groeten
Pieter

Middengolf zendertje met transistors Of toch echte buizen?

door Pieter Vos @, 17.07.2008, 08:07 (5768 dagen geleden) @ Pie7er

Jazeker, die 'gizmo'is ook weer een variatie op een thema etc.

Helaas is het 'gizmo' zendertje niet helemaal OK, zie http://www.vintage-radio.com/reviews/gizmo-modifications.html De digitale PLL oscillator stoort de analoge modulator in dit zendertje. Een aanpassing wordt aangeraden.:-)


Maar de modulatie diepte en lineariteit met buizen op deze mannier gemoduleerd, dat zou nog wel leuk zijn dat te onderzoeken.

Er zullen wellicht grenzen aan zijn, want anders zou je het bv ook in een vermogens HF eindtrap kunnen doen?

Voor vermogens AM zenders zal de schakeling minder geschikt zijn omdat de volle stoomsterkte door de HF buizen ook door de aan de kathoden als stoombron geschakelde audio buis loopt. De spanningsval daarover zal toch minimaal ca. 75 volt moeten zijn. Die buis vervangen door een transistor zal de zaak efficienter maken. Als HF buizen zouden dan 2 keer PL519 gebruikt kunnen worden. In de anode's van deze buizen een HF balans trafo met een geschikte ferriet ringkern. Dan is het zowaar een piratenzender geworden.


Maar goed dat laatste is al helemaal overbodig voor een meetzender.

Zeker, het gaat er om een AM signaal met heel laag vermogen op te wekken, juist genoeg voor het aansturen van de iegen radio verzameling.


Ik heb overigens net geprobeert op die pll zender in de artikelen lijst ook op 468 kc kan en dat kan dus (10011000 :-) ) ook handig.

Maar al luisterd hoor je ontzettend veel modulatie verschillen in het huidige aanbod van zenders.
Allemaal verschillende modulator systemen en companders en whatnot!

groeten
Pieter

Qua geluid vind ik mijn MG zendertje met transistors wel heel natuurlijk klinken - zonder al die moderne digitale "sound processing", compressie en OPTIMOD's die tegenwoordige AM omroep zenders hebben. Alleen de hoge tonen iets oppeppen, meer is niet nodig.:-)

Pieter

RSS Feed van deze thread
powered by my little forum