Overslag: input vanop de Facebook groep (Techniek Radio/TV)

door Gert Wouters , 01.08.2023, 19:52 (278 dagen geleden) @ René1968

Omdat ik André van Stoelwinder zijn toelating gekregen heb, post ik even letterlijk zijn visie over overslag in de K8. Benieuwd wat jullie hiervan vinden...

Vele (oud) monteurs hebben dit maar al te vaak meegemaakt.
Plotseling hoor je een harde knal en meteen zijn diverse correctie schakelingen aan gort.
Dit betreft vaak de Oost/West en Noord/Zuid correctie schakelingen incl dynamische convergentie.
Als je pech hebt dan werkt ook de lijn oscillator niet meer, wat weer een Lijntrafo kan gaan kosten.

De werking van het hoogspanning stabilisatie circuit:
Het begint allemaal met die omstreden buis PD500 of PD510 (afhankelijk van de uitvoering).
Deze zit rechts boven in de hoogspanning-kooi gemonteerd.
Deze buis is eigelijk niets meer dan een accelerator en een rem.
De taak is om de anode versneller-spanning op de beeldbuis zo stabiel mogelijk te houden onder alle
omstandigheden bij belasting en bij rust, en alles wat er tussen in zit.
Op de anode top van de buis wordt de volle 25 KV (na de gelijkricht-buis) aangeboden.
Deze aansluiting zit feitelijk ook paralel op de anode plug van de beeldbuis.
De kathode van de PD510 ligt via een koppel weerstand van 1K aan de massa.
De buis bezit ook een stuurrooster, hiermee kan de 25KV nauwkeurig en traploos worden geregeld.
Deze regelspanning op het stuur rooster is afkomstig van het video circuit.
Als de beeldbuis wordt belast ( bij lichte beelden ) zal het rooster nouwelijks worden gestuurd.
Als de beeldbuis niet wordt belast ( bij donkere beelden of zwart ) is de sturing maximaal.
Naargelang de beeldinhoud wordt het rooster van PD510 voortdurend gestuurd.
De video amplitude is evenredig met de sturing van het rooster in PD510.
De 25KV anode spanning wordt dan gedempt en het vermogen wordt geabsorbeerd in de PD510.
Dit is nodig om dat de beeldbuis met een afbuig hoek van 110 graden en een groot scherm
In feite een grote condensator is.
Het is dus nodig om de overtollige restspanning die na het opladen van de beeldbuis ontstaat
op een veilige manier af te kunnen voeren en zo de anode spanning constant blijft.
( In deze toestand zal de PD510 een flinke dosis röntgenstralingen produceren ).
Vanaf de conus van de beeldbuis loopt er nog een draad, die feitelijk weer paralel is aangesloten
op het zelfde stuurrooster van de PD510 buis.
Ik noem dit even de “GROENE” draad, ik kom daar later op terug.
Dit is gedaan om bij snelle beeld wisselingen ( wit naar zwart en omgekeerd ) er een kortstondige
potentiaalverschil ontstaat tussen de massa en de conus van de beeldbuis.
Dit potentiaalverschil is een hulpmiddel de PD510 direct te dempen.
De PD510 zal dan per direct worden afgeknepen of per direct worden gelost.
Bij het lossen zal de rest lading in de PD510 weer worden teruggevoerd naar de conus en zorgt op die
manier dat er een kleine versnelling plaatsvinden om de reactie tijd te verkorten.
Het video circuit is immers iets trager, en dus blijft de situatie stabiel.
Daarom mag de aarddraad die over de conus loopt ook nooit met het chassis worden verbonden.
Zou men dit wel doen, dan zal de PD510 niet meer optimaal werken.
Dit in tegenstelling tot alle andere tv toestellen.
Wat gaat er nu eigelijk fout:
We beginnen weer met de PD510.
We weten nu inmiddels dat het stuurrooster verbonden is met het video circuit en de beeldbuis conus.
In normale omstandigheden zal er niets aan de hand zijn.
Maar de PD510 verouderd snel omdat deze bijzonder sterk wordt belast.
De emissie zal bij beginnende slijtage snel terug lopen.
Dit betekend dat het absorptievermogen zal afnemen en dus ook demping van die 25 KV.
Omdat de beeldbuis in lage belasting zich zal blijven laden, zal het potentieel verschil tussen de conus
en het chassis zich gaan vermenigvuldigen.
De PD510 wordt nu wel voor 100% gestuurd, maar van vermogens reductie zal weinig meer overblijven.
De PD510 kan dus dit verschil niet meer afremmen en de anode spanning kan oplopen tot zelfs 32 KV.
Dit betekend dat de PD510 nu buiten zijn werkgebied komt en dan gaan letterlijk alle remmen los.
Deze kettingreactie zal in minder dan een halve seconde tot kritische waarden gaan stijgen.
De beeldbuis conus is nu dusdanig hoog geladen dat deze al zijn energie afstaat aan het ‘GROENE
DRAADJE’ die immers verbonden is met het stuurrooster van de PD510.
Omdat dit bewuste draadje door de kabelboom loopt, gaat het ineens gruwelijk mis.
Het GROENE DRAADJE is heel dun ( slechts 0,5 mm2 met een erg dunne isolatie laag )
en door al het energie geweld zal deze doorslaan.
Enorme vonk overslagen vinden zich in de kabelboom plaats.
Daar loopt ook de bedrading en voeding lijnen van bijvoorbeeld diverse correctie schakelingen.
Deze schakelingen zullen meteen sneuvelen en alles wat op hun pad komt.
Zie dit als een plaatselijke blikseminslag in een kabelboom.
Officieel zouden de vonkbruggen op de beeldbuis voet deze ontlading moeten overnemen.
Maar deze zijn net iets te weidt zodat de spanning via de minste weerstand zijn lading verliest, in
dit geval via dit super dunne groene draadje.
Wat nu te doen om deze ellende te voorkomen:
Allereerst de PD510 periodiek gaan vervangen.
Let wel op bij het los nemen van de top aansluiting, mede omdat deze immers met de anode plug
van de beeldbuis is verbonden kan er nog een kleine restlading aanwezig zijn en dat doet zeer.
Knip vervolgens de GROENE DRAAD los die gesoldeerd zit op de loze lip van de trafo op de
onderzijde achter het chassis.
Neem ook het stekkertje los waarvan de geel/bruine draad naar de conus leidt.
Knip vervolgens het uiteinde van de GROENE DRAAD los van pin 8 op de voet van buis PD510.
Laat de zwarte draad daarop zitten ( hier komt immers de video regelspanning ook op binnen ).
Trek nu de GROENE DRAAD voorzichtig uit de kabelboom tot deze volledig vrijgekomen is.
Deze zal ongeveer 1 meter lang zijn.
Neem het witte kastje los van de beeldbuis conus en zijn gevlochten afleiding draad.
Deze zit rechts-onder met een haak bevestigd aan het bevestiging’s oog van de beeldbuis.
Open dit witte kastje en vervang de geel/bruine draad door een nieuwe draad die ruim een meter lang is.
De kleur doet er niet toe maar deze draad moet dikker zijn uitgevoerd dan de groene draad.
Sluit het kastje en bevestig deze weer op de originele plek op de beeldbuis conus.
Voer de nieuwe draad langs de rand van de hoogspanning-kooi naast de bestaande hoogspanning kabel.
Zet de nieuwe kabel op meerdere punten vast en houd een lus aan onder de beeldbuis.
Deze lus is nodig omdat bij het dichtklappen van het chassis deze niet strak komt te staan.
Knip het uiteinde op maat en soldeer deze op pin 8 op de buisvoet van PD510.
Als het goed is houdt je nu twee draden over, de groene en de geel/bruine.
Deze mag je op een plek neerleggen waar nooit de zon schijnt ha ha ha ha ha ha.
Reinig met alcohol alle vonkbruggen op de beeldbuis voet.
Je bent nu klaar.
Start het apparaat op en controleer of alles nog werkt ( gewoon uit routine ).
Schade aan de tv na een overslag zal nu voorgoed tot het verleden behoren.
Nog even dit ter info:
Er zijn monteurs die beweren dat deze grote schade wordt veroorzaakt door de kunsstof steun die
tussen de kooi en de top aansluiting van PD510 gemonteerd zit.
Deze theorie kun je laten varen en is dus pertinent niet waar.
Als je de techniek van een k8 goed kent, dan weet je dat op de top van PD510 enkel de
beeldbuis anode spanning staat.
Overslag via deze plastic steun is mogelijk door bijvoorbeeld extreme nicotine aanslag of
stof, maar schade aan correctie schakelingen zijn zeker niet aan de orde en alles blijft keurig werken.
Goed reinigen en vetvrij maken is het advies en terug plaatsen op zijn plekje.
Ik lees vaak zelfs dat mensen deze steun verwijderen, doe dit AUB niet !!!
De buis zal naar beneden zakken en kan dan voor meer ellende zorgen in de kooi.
Dan wordt het pas echt een KNAL 8.
De buis PD510 zal in geknepen toestand iets rood gaan kleuren.
Let er maar eens op door het apparaat aan te zetten en contrast en helderheid dicht te draaien.
Na een korte poos zie je dat die buis gaat blozen zoals de techneuten zeggen.
Dit is volkomen normaal.
In deze toestand is het röntgen stralingsniveau maximaal.
Deze straling heeft een enorme impact op menselijk weefsel en dus per definitie ongezond.
Kijken mag, maar enkel bij een gesloten kooi, aan de bovenkant kun je de buizen door gaten in
de metalen behuizing makkelijk zien zitten.
Ik las laatst in een Philips service doc dat hiervoor speciale loden vesten en gezichtsbedekkende
tools beschikbaar waren, maar ben deze nog nooit tegen gekomen.
Nu hoor ik al mensen vragen: de K6 en de K7 bezitten immers ook die PD500 / PD510 buis ?!
Ja dat klopt, maar omdat deze tv’s voorzien zijn van een 90 graden beeldbuis en een metalen
magnetische afscherming over de conus heb je dus geen last van dergelijke problemen.
Dat komt omdat die magnetische afscherming direct geaard is aan het chassis.
Van een potentiaalverschil is dan geen sprake meer, en wordt dus meteen afgeleid.
Bovendien hoeft deze hulp spanning niet mee te liften op het stuur rooster van de PD510.
De K8 is de enige met deze constructie.